Darwin heeft de wereld sterk beïnvloed. Maar hoe kwam dat tot stand, hoe ging hij te werk en hoe beoordeeld de tegenwoordige wetenschap dat? Daarover gaat de documentaire ‘Darwin. The voyage that shook the world’. Hoe is die opgezet?
Deze documentaire is een toetsing van Darwins (1809-1882) evolutietheorie zo’n 150 jaar nadat hij die opstelde. Het toont het nagespeelde levensverhaal van Darwin waarop diverse wetenschappers hun beschouwing geven.
Zijn jeugd
Getoond wordt in welke familie Charles Darwin ter wereld kwam. Die was rationalistisch en humanistisch, zoals een groot deel van de Engelse middenstand in de 19de eeuw. Maar Charles werd bovenal opgevoed als een Anglicaans christen. De Bijbel speelde aanvankelijk een grote rol in zijn leven.
Zijn familie kenmerkte zich als natuuronderzoekers. Ze hielden van het stellen van allerlei vragen over de wereld, het bespreken en ontwikkelen van ideeën erover en het doen van allerlei pseudo-wetenschappelijke experimenten. Zo had de grootvader van Charles een boek geschreven waarin een soort evolutietheorie was beschreven.
Op zijn 22ste ging hij mee op een vijf jaar durende zeereis als compagnon van de kapitein van het schip ‘HMS Beagle’. Het schip zou kaap Hoorn van Zuid-Amerika ronden en vervolgens de Galapagos eilanden aandoen in de Stille Oceaan.
Onderzoek subjectiviteit
Benadrukt wordt dat natuuronderzoekers zich zouden moeten realiseren dat hun eigen denkkader, hun eigen ideeën en vragen van invloed kunnen zijn op de interpretatie van vondsten in de natuur.
Charles had zijn specifieke familie en jeugdervaringen. Daar kwam bij dat hij aan boord van het schip boeken las over principes van de geologie van een auteur met een specifieke kijk. Later zou blijken dat ook Charles ten prooi zou vallen aan zijn onderzoek subjectiviteit.
Terug in Engeland
De zeereis zou een diepe indruk op Charles maken en de aanzet zijn voor het dieper en gerichter natuuronderzoek; de biologie. Hij begon al zijn onderzoeksgegevens verder uit te werken en vervolgens een algehele beschouwing ervan op te stellen dat zou leiden tot zijn belangrijkste boek: de oorsprong van de soorten (Engels: the origin of species).
Kritische toetsing
Tijdens de verfilming van zijn levensverhaal, maar vooral zijn zeereis, geven wetenschappers over verschillende punten ervan hun commentaar op wat Darwin blijkbaar vaststelde over zijn natuuronderzoek en zij vergelijken dat met de huidige wetenschappelijke kennis. Dan komen interessante, maar ook opmerkelijke vaststellingen en conclusies naar voren.
Special edition
Gerecenseerd is de special editionversie die voorzien is van ondertitels in 23 talen en veel extra’s, zoals interviews met de makers van de film, hoe de film gemaakt is, besprekingen van specifieke thema’s en een filmtrailer.
Evaluatie
Dit is een heel interessante en onthullende documentaire over Darwins evolutietheorie en de huidige stand van wetenschappelijke kennis. Er worden zaken behandeld die velen niet weten.
Zo komen diverse vergissingen van Darwin aan het licht met voorbeelden (natuuropnames) op de door hem bezochte plekken. Deze film wordt aangeraden.
Darwin. De reis die de wereld veranderde. 2009, Creation Ministries International, distributie: Logos Instituut, c.52 min., € 12,95, ISBN: 9789057983566.
