Dat in een oorlog andere wetten gelden is bekend. Toch willen burgers dan als vrijwilliger bij het leger gaan dienen. Ze leren die andere wetten dan snel kennen. Het leger moet een eenheid zijn. Er is dus weinig ruimte voor persoonlijke voorkeuren van soldaten. Mel Gibson heeft zo’n situatie in beeld gebracht in de waargebeurde biografische film Hacksaw ridge. Hoe goed is hij daarin geslaagd?
Meerdere verhalen in één
Deze film bestaat eigenlijk uit drie delen. Eerst wordt kennisgemaakt met de familie Doss uit Virginia in de Verenigde Staten (VS). De vader (Hugo Weaving) is een gefrustreerde man die familieleden heeft verloren in de eerste wereldoorlog. Hij kan dat verdriet niet verwerken en probeert dat en zijn zelfhaat daarom te verdrinken in alcohol. Alleen wordt hij daardoor een geweldpleger tegen zijn vrouw en kinderen. Een van zijn twee zoons, Desmond (Andrew Garfield) ontmoet een verpleegster (Teresa Palmer) waarop hij meteen verliefd wordt. Dan volgt een romance. Het eerste deel.
Na de Japanse aanval op Pearl Harbor in 1941 verklaart de VS dat land de oorlog. Desmond meldt zich dan, net als zijn broer Hal, als vrijwilliger bij het leger. Echter, Desmond heeft bepaalde christelijke overtuigingen (Zevende-dags Adventisme). Een daarvan is dat hij geen wapens opneemt of geweld pleegt. Natuurlijk komen hier grote problemen van. Het leger wil op allerlei manieren van pacifisten af. Bijvoorbeeld door ze mentaal onstabiel te verklaren. Desmond houdt vol dat iemand die gelooft dat een oorlog van Godswege rechtvaardig is soldaat moet kunnen zijn. Ook als die geen wapens opneemt. Hij wil als hospik (veldziekenbroeder) meevechten. Deze strijd met het leger is het tweede deel van de film.
Als hij uiteindelijk deze strijd wint en naar de ‘Pacific’ wordt gezonden, komt hij op het Japanse eiland Okinawa terecht. Deze lange film is dan net over de helft. De Japanners verzetten zich daar met hand-en-tand tegen de Amerikanen. Op een bergrichel, die soldaten ‘Hacksaw (IJzerzaag) ridge’ hebben genoemd, kunnen ze niet doorbreken. De Japanners blijken er onverwoestbaar. Ondanks golven van zware luchtbombardementen lopen zij nauwelijks verliezen op en slaan nieuwe aanvalspogingen af.
Heldhaftige ziekenbroeder
Desmond toont zonder wapens toch in staat te zijn tot dappere daden. Terwijl de kogels en bommen om zijn oren vliegen weet hij veel gewonden (vaak zijn eigen kameraden, maar ook Japanners) van het front te redden. Het bijzonderst is dat hij dat ook doet nadat zijn leger zich heeft teruggetrokken en hij alleen achter blijft en wel 75 gewonden weet te sparen. Hij ontving daarvoor een eremedaille.
Evaluatie
Deze indrukwekkende film (6 Oscar nominaties) is tegenstrijdig. Inmiddels een waarmerk van regisseur Gibson. Zo lijkt het te gaan over een pacifist, toch is dit een film vol extreme geweldsuitspattingen. Ook blijkt Desmond zijn pacifisme niet op de Bijbel maar op gezinstrauma’s te baseren. Hij doet ook aan indirecte oorlogsvoering. Dat is geen consequent pacifisme. De film gaat over respect voor andersdenkenden.
Hacksaw ridge 2017
Splendid Film GmbH
Distributie: NEEMA Media B.V.
c.136 min.
€ 14,99
ISBN: 4013549086165
