Boeken spelen een belangrijke rol in de samenleving bijvoorbeeld voor onderwijs, vastlegging van wetgeving, kennis en voor rapportage. Maar veel boeken slaan ook een brug met het verleden en sommige boeken zijn uitdrukkingen van cultuur, zoals kunst en geloof. Het bekendste en meest gelezen boek is de Bijbel. De BBC heeft de DVD ‘The beauty of books’ uitgebracht waarin de ontwikkeling van het boek wordt getoond en enkele van de meest opmerkelijke boeken.
British Library
Uitvalsbasis voor deze DVD is de Britse Bibliotheek in Londen. Daar zijn meer dan 14 miljoen boeken beschikbaar en jaarlijks komen er duizenden boeken bij. In vier delen van elk ongeveer 29 minuten wordt de ontwikkeling van het boek getoond. Van speciale Bijbels, bijzondere Engelse manuscripten uit de Middeleeuwen, de ontwikkeling van illustraties tot de komst van de paperback en het e-book.
Codex Sinaïticus
De Bijbel is het boek der boeken en zelf ook een bibliotheek van boeken. Het Brits Museum beschikt over de Codex Sinaïticus. Een Bijbel gemaakt rond 350 n. Chr. en werd heel lang bewaard in het Katherina klooster aan de voet van de ‘Mozesberg’ in de Sinaïwoestijn. Hoewel een aantal boeken van het Oude Testament ontbreken is het Nieuwe Testament kompleet (het oudste van de wereld) en bestaat het uit enkele apocriefe geschriften. Opvallend zijn de c.23.000 correcties en aantekeningen die aantonen dat er in de 4de eeuw nog veel (politieke) discussie bestond over de uiteindelijke tekst. Vooral over het leven van de Here Jezus.
Middeleeuwse meesterwerken
De rijkdom van de Middeleeuwen blijkt uit het ontstaan van rijk geïllustreerde en versierde boeken die in dat tijdvak zijn ontstaan. Aanvankelijk waren het godsdienstige geschriften geschreven in Latijn of Frans (Normandiërs), zoals de Luttrel Psalter (Psalmenboeken die wijzen op een ernstig christenleven). In de 15de eeuw wordt echter gebroken met deze traditie en verschijnen boeken in de Engelse taal, zoals de Canterbury Tales. Een doorbraak is de introductie van boekdrukkunst in Engeland (1476).
Ontwikkeling illustraties
De Victoriaanse periode (1837-1901) staat voor de bloei in geïllustreerde boeken en vooral in kinderboeken, zoals Alice in Wonderland. De illustraties bleken de tekst te complementeren.
Moderne ontwikkelingen
De uitvinding van de ‘paperback’ zorgde voor een doorbraak. Nu kon een massaproductie van boeken worden opgezet, waardoor de boekprijs sterk teruggebracht werd. Iedereen kon zijn eigen kleine bibliotheekje thuis aanleggen. Met deze ontwikkeling bleek ook het belang van de omslag van een boek. Het e-book is een omstreden fenomeen.
Evaluatie
Het is jammer dat deze heel interessante DVD zich grotendeels richt op de boekgeschiedenis van het Verenigd Koninkrijk. Wat opvalt, is dat de beheerders van de boeken met blote handen de boeken aanraken. Iets wat nogal ongepast is voor de instandhouding ervan voor het nageslacht. De DVD geeft geen oppervlakkig overzicht van de geschiedenis van het boek, maar gaat dieper in op voorbeelden. Een aanrader.
Beauty of books. De geschiedenis van boeken
2015, B-Motion, Amsterdam
Tern Television
Distributie: NEEMA Media B.V.
c.116 min.
€ 19,99
ISBN: 8717306273527
