De Uittocht van de Israëlieten uit Egypte is de centrale gebeurtenis in het Jodendom. Op de drie Opgangsfeesten – Pasen, Pinksteren en Loofhutten – wordt het herdacht. Door de Uittocht ontstond het volk Israël. Maar juist dat – de Exodus – wordt tegenwoordig door de meeste (Joodse) geleerden niet als een historisch gebeuren beoordeeld. Zelfs door sommige rabbijnen. Christenen worstelen daarmee, want zij brengen geschiedenis in verband met de betrouwbaarheid van de Bijbel. Daarom wilde filmmaker Timothy Mahoney dat onderzoeken en er een documentaire over maken. Op de DVD staan zijn belangrijke en verbluffende ontdekkingen.
Historische betekenis van de Bijbel
Veel geleerden gebruiken wetenschap als wapen om de Bijbel te bestrijden. Orthodox Jodendom distantieert zich steeds vaker van wetenschappelijk Bijbelonderzoek. Ondanks dat het een godsdienst van geleerdheid is. Dit komt omdat ze stellen dat wetenschappelijk onderzoek wat anders is dan studie over geestelijke zaken. Hierdoor hebben uitspraken van geleerden vooral invloed op de christenheid. Het is opmerkelijk dat wetenschap strijd voert tegen de historische betrouwbaarheid van de Bijbel en daarmee indirect tegen het geloof in God. Wetenschap beweert areligieus te zijn. Ze raken bij gelovigen echter een gevoelige snaar, want hoewel de Bijbel geen geschiedenisboek is, heeft het wel een historische inbedding. God openbaart Zich naarmate de tijd vordert in de tijdscontext. Wetenschappelijk onderzoek naar de Bijbel – Bijbelwetenschap – is dus nuttig en kan het Bijbelbegrip verbeteren. Dat is nodig, want Bijbelboeken hebben op de eerste plaats in en vanuit de historische context betekenis. Dit bepaalt de juiste voorstelling, vertaling en uitleg.
Chronologie centraal en alternatieven onderzocht
Mahoney begint zijn onderzoek met het vaststellen van de chronologie der dingen en stelt dat centraal. Hierdoor worden meteen allerlei strijdigheden met gangbare aannames over de Uittocht duidelijk. Verkeerde aannames en dito conclusies komen aan het licht. Als Mahoney de Bijbeltekst serieus neemt worden de huidige wetenschappelijke gegevens, zoals die uit de archeologie, steeds helderder. In gesprek met verschillende (Joodse) geleerden, maar het meest met de agnost David Rohl, komen allerlei alternatieven naar voren die een nieuwe interpretatie van het Uittochtverhaal mogelijk maken.
Evaluatie
Het is opmerkelijk dat een onbevangen christen (Mahoney), die geen geleerde is, snel kan doordringen tot belangrijke historische inzichten en interessante alternatieven kan ontdekken. Veel geleerden blijken dat niet te kunnen. Dit geïnteresseerde ‘omdenken’ om dingen te willen begrijpen en logische vragen te stellen moet echter wel begeleid worden. Enthousiasme zou immers kunnen doorschieten in het opnieuw trekken van verkeerde conclusies. Jammer is dat deze film een sensationeel karakter heeft en niet onder leiding stond van geleerden. In plaats van Bijbelwetenschappelijk is het populair wetenschappelijk. Deze met prijzen bekroonde film wijst op gebrek aan gedegen Bijbelwetenschappelijk onderzoek ingegeven door schroom om Bijbelgezag te schaden door naar nieuwe inzichten te zoeken. Minpuntje: geregeld lopen twee ondertitels over elkaar heen. Pluspunt: tussentijdse samenvattingen. Deze interessante en filmisch goed gemaakt DVD zal velen boeien. Een aanrader.
Exodus – Zoeken naar bewijs
2015, Patterns of evidence LLC
A thinking man films production
distributie: WEET-magazine
119 min
€ 9,99
ISBN: 9789082050868
