Door Marco van Putten
Bijzonder orgel van een dito kerk
De Protestantse St. Bavo kerk in Haarlem is een bijzonder gebouw met een warme en volle akoestiek. Het grote orgel ervan, gebouwd door Müller in 1738 en afgebeeld op de cover van de CD, is al vereerd geweest door een heel scala van vermaarde organisten die erop speelden. Zo deed in 1766 de jonge Wolfgang Amadeus Mozart dat tijdens zijn bezoek aan Nederland. Dit soort magnifieke orgels zijn in staat een heel symfonieorkest te vertegenwoordigen. Natuurlijk niet letterlijk en altijd op het ene muziekinstrument, maar toch. Orgelmuziek maakt niet slechts deel uit van kerkmuziek, maar behoort zeker ook tot wat (moderne) klassieke muziek genoemd wordt. Deze CD bewijst dat.
Grote variatie aan composities
De composities die Bogerd speelt bestrijken een periode van periode van de 17de tot en met de 21ste eeuw. Hij opent met de Koraal-Improvisatie ‘Wacht auf, ruft uns die Stimme’ van Sigfrid Karg-Elert (1877-1933) geschreven aan het begin van de 20ste eeuw. Hieruit blijkt meteen al hoe anders en gevarieerd orgelmuziek kan zijn. Het stuk komt uit een verzameling van 66 koraalvoorspelen.
Dan volgt een Fantasie over het koraal ‘Ein feste Burg ist unser Gott’ – het Reformatielied van Luther – van Max Reger (1873-1916). Bogerd speelt daarna opnieuw een werk van Sigfrid Karg-Elert. Een Pastel uit 1911, een zelfverzonnen koraal, wat impressionistisch van aard is. Heel modern en experimenteel, donker, sinister en intrigerend is het stuk ‘Ligatura’ van de Nederlandse componist Daan Manneke (1939). Dit stuk maakt van orgelmuziek bijna een synthesizer. Deze muziek is bijzonder. Het is onlangs gecomponeerd speciaal voor het orgel van de St. Bavo en de stad Haarlem.
Dan volgen drie stukken van Johann Sebastian Bach (1685-1750); ‘Wenn wir in hochsten Nöten sein’. Deze laten horen hoe barok klinkt in de St. Bavo. De CD sluit af met opnieuw een compositie van Reger. Een Fantasie op het koraal ‘Alle Menschen müssen sterben’ is een intens stuk geschreven aan het einde van de 19de eeuw. Een mooi bijgevoegd boekje geeft achtergrond informatie.
Evaluatie
Deze mooie en zeer gevarieerde CD is geschikt om de breed ontwikkelde orgelmuziek te ontdekken en te onderzoeken. Natuurlijk dragen het bijzondere orgel en de kerk bij aan het eindresultaat. Een aanrader voor wie de muziek kent of een goede gelegenheid ter kennismaking. Een mooi Nederlands product.
Evan Bogerd – Sint Bavo Haarlem
Tuliprecords.nl
JQZ Muziekproducties
Distributie: ecovata
2016, 70 min
TURE201516
8716758006554
€ 18,50
