“Twijfel is het beste middel om te wedijveren met het ‘vaststaande feit’ dat bestaat in het denken van het algemene publiek. Het is ook het middel om een controverse te bewerkstellingen.”
Aan deze stelling hangt Jeff Fountain deze week zijn Weekly Word op. Ze is niet afkomstig uit een of andere christelijke koker, maar van de de tabaksindustrie. Onderzoekers troffen een memo aan waaruit blijkt dat de producenten wel degelijk wisten dat er een verband bestaat tussen roken en (long)kanker. Ze zaaiden bewust twijfel om onwetendheid te bevorderen. Met onwetendheid kan de massa misleid, gemanipuleerd worden.
Twijfel zaaien is ook een politieke strategie geworden. Twijfel en onwetendheid zijn als een kankergezwel in democratische rechtsordes. Fountain wijst erop dat ook onder christenen veel “onkunde bestaat over het grotere, morele doel van democratie: het streven naar algemeen welzijn en publiek recht voor iedereen”.
Hij verwijst naar het boek Faith in Democracy van Jonathan Chaplin, dat waarschuwt voor het ineenstorten van democratische instellingen, waarmee ook het zoeken naar welzijn-voor-iedereen op het spel staat. “Tragisch genoeg, zoals Jonathan laat zien, behoorden evangelicals tot de eersten bij het omarmen van samenzweringstheorieën, agressief populisme en politici die een ‘niet-liberale democratie’ voorstaan.”
De schrijver denkt minstens drie stromingen binnen de evangelische wereld te zien, die invloed hebben op de bevordering van een dergelijke onwetendheid. Hij roept zijn lezers op om, in de geest van de Tsjechische reformator Jan Hus, te streven naar publiek recht en het welzijn van allen.
Jeff Fountain is oprichter van het Schuman Centrum voor Europese Studies in Amsterdam. Zijn Weekly Word is in meerdere talen te lezen.
