Door Marco van Putten
Hebreeuwse kijk
Volgens Bakker heeft de christenheid de Here Jezus in een Grieks gewaad gehuld. Los van de Joodse context geplaatst. Zij streeft naar een Hebreeuwse benadering van de Bijbel, maar ze geeft toe dat haar boek slechts een aanvang daartoe is.
Typisch aan het Hebreeuwse denken is volgens Bakker het inclusieve denken. ‘En-en’ in plaats van het afbakenende, inperkende en dogmatische ‘dit en niets anders’. Christelijk geloof zou door het laatste een Romeinse religie zijn geworden. Ze geeft een eigen uitleg van Hebreeuwse woorden.
Kennis van God is belangrijk, want dat doet groeien en geeft vreugde. Bakker hoopt dat de lezer meer ontzag voor God krijgt, zodat de lezer tot zegen zal zijn.
Boekanalyse
Na een Inleiding volgen negen hoofdstukken die ingaan op de Persoon en de werken van de Here Jezus. De meeste aandacht besteedt Bakker aan de Here Jezus als Messias en aan Zijn geboorte en ontmoetingen met diverse mensen. Paragrafen hebben vaak een korte literatuurlijst en studievragen. Hoofdstukken zijn voorzien van korte gedachten (vaak Martin Buber) of (eigen) gedichten. Het boek eindigt met twee bijlagen en een korte literatuurlijst.
Mondelinge Leer
Het hedendaagse Jodendom is hoofdzakelijk gebaseerd op de leer van de rabbijnen. Leer die zou zijn gebaseerd op alles wat God Mozes mondeling had geleerd, dus extra uitleg en regels die niet in de Bijbel staan. Bakker stelt dat die Mondelinge Leer, zoals die in de Talmoed staat, met een goede intentie was opgeschreven. Dat mensen naar de geest en niet naar de letter van de Bijbel zouden leven, maar het zou volgens Bakker ook wetticisme in de hand werken. Bakker gebruikt deze Leer veel in dit boek.
Evaluatie
Dit interessante boek zal vele inspireren hun traditionele denken over de Here Jezus om te keren naar een meer Joodse en soms zelfs Bijbelse wijze. Alleen is Bakker meestal speculatief, allegorisch, inconsequent, breed uitwijdend, vergezocht en generaliserend. Dat is niet per definitie verkeerd of onwaar, maar kan twijfelachtig en verwarrend zijn. Haar interpretatie en uitleg van de Bijbel en het Jodendom wijst echter in de richting van Liberaal Jodendom in plaats van Orthodox Jodendom. Dat blijkt ook uit de geciteerde teksten. In dit boek staan veel onwaarheden, onjuistheden en rabbijnse fabeltjes.
Jammer is dat Bakker het nodig vindt om op populaire wijze consequent de naam “Jezus” te noemen zonder enige verdere betiteling. Alsof Hij een vriend van de straat is. Ook is geen korte beschrijving gegeven wie Bakker is. Een register had in dit boek niet mogen ontbreken.
Bakker, G., De Joodse Jezus. De diepere betekenis in Zijn spreken en handelen. 2019, Scholten, Zwolle. 237 pagina’s, € 16,50, ISBN: 9789492959393.
