Door Marco van Putten
Jodendom en Israël
Het is een misvatting te stellen dat elke Jood vanzelfsprekend een supporter is van de Staat Israël. Toch wordt dat vaak automatisch verondersteld. Sterker, deze Staat en al diens handelen wordt nogal eens gezien als karakteristiek voor het Jodendom of van Joden. Het gevolg is dat het Jodendom of individuele Joden verantwoordelijk worden gehouden voor dat waarop die zelden of geen invloed hebben. Dat is niet alleen onjuist, maar ook onterecht. Het geeft aan hoe scherp antizionisme wordt geprofileerd. Niet zelden komt het voort vanuit anti-Joodse (beter bekend als antisemitische) karikatureske veronderstellingen.
Boekanalyse
Dit boek verschijnt in de informatiereeks serie van het CIDI (Centrum Informatie en Documentatie Israël), waarvan de redactie ligt bij Ronny Naftaniël. In 15 hoofdstukken beschrijft Smelik allerlei onderwerpen in verband met antizionisme, waarbij de meeste aandacht uitgaat naar een werkdefinitie van antisemitisme, antizionisme & de sjo‘ah en de zionistische stromingen. Het boek heeft een inleidend en een afsluitend hoofdstuk. Voetnoten en excursen geven bronverwijzingen en achtergrondinformatie. Plaatjes, schema’s en foto’s geven beeld bij de tekst. Het boek sluit af met een lijst boeken, per thema gegroepeerd, voor verdere studie.
Antizionisme
Smelik stelt vast dat antizionisten meestal nogal simplistische uitgangspunten hebben. (Historische) feiten worden vaak verwrongen, krom of gedeeltelijk weergegeven om hun standpunten op te baseren. Soms ontbreken echter die vermeende historische feiten ook helemaal en worden ze dus gefabriceerd of speculatief aangenomen. Zaken die onvergelijkelijk zijn worden toch gelijkgesteld. Als in een land vrijheid van meningsuiting bestaat, dan wordt die vaak misbruikt om politiek-sociale doeleinden na te streven die tot doel hebben om de Staat Israël te ondermijnen. Het uiteindelijke streefdoel is dat die Staat zal ophouden te bestaan. Dat is dus geen constructieve maar destructieve kritiek. Zionisten zouden volgens antizionisten altijd ernaar streven om de Staat Israël op te bouwen. Maar dan zou constructieve kritiek juist per definitie ook zionisme kunnen zijn. Maar zelfs zionisten kunnen tegenwoordig dat onderscheid niet altijd meer goed maken. Emotie belemmert onderscheidend vermogen namelijk. Smelik stelt voor dat nauwkeurig onderzoek nodig is. Ook naar anti-Judaïsme en antisemitisme. Hij wijst op voordurende vervaging van grenzen. Soms is die vervanging ook juist opzettelijk en wordt die door overheden en de media toegepast. Hij geeft daar allerlei voorbeelden van.
Evaluatie
Dit is een goed toegankelijke, verhelderende studie naar belangrijke onderwerpen die vragen om ordening. Naast de nodige historische feiten en hoe het een en andere met elkaar verband houd eindigt Smelik ook met iets praktisch: een internationaal gehanteerde leidraad voor het bepalen van antisemitisme. Dit boek is zeker een aanrader.
Smelik, K.A.D, Maar wij noemen hen Joden. Antizionisme in de praktijk. CIDI-Informatiereeks. 2019, Aspekt, Soesterberg, 282 pagina’s , € 19,95, ISBN: 9789463385848.
