Wordt de Bijbel als Gods woord aanvaardt dan komen fundamentele verschillen met de hedendaagse maatschappij naar voren. Op deze verschillen gaat Keegstra in met zijn boek ‘Hoe denken wij?’. Waar gaat het over?
In de Bijbel wordt een wereldvisie beschreven waartegen mensen zich van aanvang aan verzetten. De mens gaat steeds meer diens eigen weg. Voor gelovigen is het belangrijk de verschillen tussen de Bijbelse wereldvisie met die van tegenwoordig te kennen en wat de achtergronden ervan zijn.
Boekanalyse
Keegstra is Bijbelleraar/Theoloog, filosoof, econoom en ingenieur. Hij geeft veel lezingen en schreef diverse boeken. Hij is voorzitter van de Nederlandse afdeling van de Internationale Christelijke Ambassade in Jeruzalem (ICEJ). Volgens hem is denken (wereldvisie) cultureel bepaald. Hij omschrijft het verschil tussen de Bijbelse samenlevingsvisie en die van de seculiere wereld als het spanningsveld tussen Hebreeuws en Grieks denken.
Keegstra beschrijft dit spanningsveld na een Voorwoord en een Inleiding in zeven hoofdstukken opgedeeld in twee delen (Hebreeuws (H1-6) en Grieks denken (H7)). Gebruik is gemaakt van de Herziene Statenvertaling (HSV). In voetnoten staan hoofdzakelijk Bijbeltekstverwijzingen en eindnoten geven literatuurverwijzingen. Elk hoofdstuk sluit af met een samenvatting en verwerkingsvragen. Het boek sluit af met een korte literatuurlijst, zes bijlagen en een korte beschrijving over de ICEJ.
Hebreeuws denken
Denken van mensen zou vaak onbewust de samenleving bepalen. Volgens Keegstra staat in Hebreeuws denken bovenal eenheid centraal en in Grieks denken onderscheiding/opdeling. Christenen zouden meestal de Bijbel vanuit Grieks denken lezen en toepassen, maar dat denken zou hen juist van God afhouden.
Evaluatie
Dit is een belangrijk boek over de verschillen van wereldvisie (Bijbelse versus Westers), maar de aanpak ervan is problematisch. Op de eerste plaats ligt het de nadruk op culturele in plaats van op religieuze verschillen. Keegstra wil de niet-Westerse basis van de Bijbel zo op een Westerse wijze promoten. Ook reduceert hij de godsdienstige boodschap van de Bijbel tot een zogenoemde “Hebreeuwse cultuur”. Alsof die de Bijbel zou vertegenwoordigen. Keegstra is ook Ecclesiocentrisch (tunnelvisie op kerk).
De voorkaft van zijn boek is suggestief. De woorden “Hebreeuws denken” hebben een lichtbruine (warme) achtergrondkleur en “Grieks denken” een lichtblauwe (ijskoude) kleur. Ook legt de kaft onjuiste associaties tussen Hebreeuws denken en een chassidische (heel kleine mystieke on-Bijbelse sekte van het Jodendom) man ten opzichte van Grieks denken en een Grieks/Romeins (dood) standbeeld. Tevens toont de achtergrond foto bij Hebreeuws denken de ‘Klaagmuur’ en bij Grieks denken zuilen (van een tempel), terwijl het boek niet zozeer over religie gaat.
Keegstra beweert dat Hebreeuwse cultuur de Bijbelse samenlevingsvisie uitdrukt. Dat is slechts ten dele zo. Daartegenover stelt hij de Griekse (de (hedendaagse) Westerse) cultuur. Maar het Westen is ook beïnvloed door andere culturen, zoals de Germaanse.
Kortom, dit is een boek, overigens zonder zoekregister, dat vooral niet te kritisch en populair (onwetenschappelijk/stapelen van aannames) begrepen moet worden. Voor die doelgroep is dit boek aangeraden.
Keegstra, J., Hoe denken wij? Hebreeuws denken versus Grieks denken. 2020, Scholten, Zwolle, c.195 pagina’s, € 15,-, ISBN: 9789492959980.
