‘Hoe meer je begrijpt van het lijden van Jezus, hoe groter je verwondering over de opstanding’
Ruim drie jaar geleden werd bij zangeres Kinga Bán uitgezaaide borstkanker geconstateerd. Als ik haar spreek vertelt ze vol passie over de naderende Paastournee van Sela. Pasen is voor Kinga heel speciaal. “Door mijn ziekte is mijn relatie met God verdiept. Hoe meer je begrijpt van het lijden van Jezus, hoe groter je verwondering over de opstanding. Het is zo geweldig om te weten dat Jezus al je zonden heeft gedragen. Dat geeft ware vreugde en zicht op de eeuwigheid. Dan ontdek je dat het gaat om Jezus alleen.”
Tekst: Jacco Stijkel
“Een aantal jaren geleden schreven we het lied ‘Zie hoe Jezus lijdt voor mij’ (nummer 706 in de Opwekkingsbundel, red). Wij kregen daar heel veel reacties op van mensen die geraakt waren door dit lied”, begint Kinga haar verhaal. “Toen zij we gaan nadenken over muziek speciaal voor rond Pasen. Belangrijk voor ons was de V-beweging. Hoe meer je ontdekt en ervaart hoe diep Jezus’ lijden was, hoe meer je begrijpt hoe groot de opstandig is. Ik wil bewust lijden en opstanding bij elkaar houden. Lijden hoort bij je leven als christen. We zingen in ‘Zie hoe Jezus lijdt voor mij’ ook ‘wie wil worden zoals Hij?’. Wat mag het je kosten om Jezus te volgen? Persoonlijk heb ik veel met Petrus in het lijdensverhaal. Vlak voordat hij Jezus verloochende, had Petrus juist nog gezegd dat hij alles voor Jezus overhad, zelfs voor hem wilde sterven. Als de haan kraait kijkt Jezus hem aan. Dan volgt het verdriet en het berouw. Zelfs op dit moment is er de persoonlijke relatie tussen Jezus en Petrus. Ik kan dat ook roepen: ‘Jezus, ik volg U waar U ook gaat’. Maar tegelijkertijd, als ik naar mijn eigen leven kijk, zie ik dat ik lelijk kan denken over de mevrouw die voor mij staat bij de kassa, onredelijk boos kan zijn op mijn kinderen of vooroordelen over de andere moeders op school heb. En dan schaam ik me. In ‘Gebed om vergeving’ zing ik: ‘Waarom keert mijn hart zich niet naar U toe, ontken ik wie U bent? Zelfs al lees ik in uw ogen, dat U de reden kent.’ Het is dan zo geweldig om te ontdekken hoe groot Gods liefde is. Psalm 32 zegt: ‘Welzalig is hij van wie de overtreding vergeven, van wie de zonde bedekt is’. Als je dat echt gaat beseffen, wat Jezus voor ons heeft gedaan, dan worden we veranderd, dat kan niet anders. Wat geweldig dat al onze zonden bedekt zijn door zijn bloed. Dat geeft ware vreugde. Ik wil dit zo graag met andere mensen delen.” Deze vreugde gaat heel diep, vertelt Kinga. “Ik noem het de agapè vreugde. Het is de vreugde die alleen God kan geven. De vreugde die hoort bij de vrucht van de Geest. Het is de vreugde die God ons heeft beloofd omdat Jezus zijn leven voor ons heeft gegeven.”
Veranderde relatie
Het is nu ruim drie jaar geleden dat bij Kinga uitgezaaide borstkanker werd geconstateerd. “ Vreugde betekent voor mij niet dat ik altijd blij ben. Maar wel is die vreugde altijd in mijn leven en geeft het mij de kracht om mijn ziekte te dragen. Ik weet dat de dood niet het einde is. Juist dat is ook de betekenis van Pasen.”
Kinga vertelt dat haar relatie met God is veranderd. “Vrienden vragen wel eens ‘om zo’n relatie met God te hebben die jij nu hebt, is dan lijden echt nodig?’. De waarheid is ‘ja’. Natuurlijk, ook voor mijn ziekte had ik een sterke relatie met Jezus. Maar deze relatie is nu wel verdiept. Ik ben echt gaan beseffen dat het gaat om Jezus alleen. Vaak draait het in je leven om het hier en nu: je gezin, je werk, je huis, noem alles maar op. Dat is logisch ook. Maar dat verandert als dingen wegvallen. Ik gebruik wel eens het beeld van de skyline. Je ziet allemaal gebouwen. Probeer Jezus eens te zien als één van die gebouwen. Als er een ander gebouw voor staat kun je wellicht het ‘Jezus-gebouw’ minder goed zien. Maar wat als alle andere gebouwen weg worden gevaagd? Eén ding is zeker: Jezus blijft staan. Door mijn ziekte heen heb ik beter zicht op Hem gekregen. Het perspectief verandert: alleen God is werkelijk nog belangrijk. Met Sela zingen we psalm 84 in de versie van Psalmen van Nu. ‘Gelukkig wie naar U vol van verlangen op weg zijn, zelfs in het dorre bomendal zien zij een bron en regenval.’ Die bron heb ik gezien. Dat gevoel is zo sterk. Ik zou willen dat iedereen dat had.”
Sterven
Door haar ziekte is de dood dichterbij gekomen. “Natuurlijk denk ik daarover na. Maar de focus ligt niet op wat ik niet kan of dat ik er straks niet meer ben. Als ik dat doe word ik gek. Voor mij is het veel meer wat Paulus zegt in Filippenzen: ‘het leven is voor mij Christus en het sterven is voor mij winst.’ God wil veel meer geven dan een leven op aarde. In welke omstandigheden je ook bent, God is altijd groter.“ Kinga heeft samen met haar man drie jonge kinderen: dochters Ike en Liva en zoon Kene. “Ik moet hen leren loslaten, hoe moeilijk dat ook is. God is ook belangrijker dan mijn kinderen. Hoewel ik echt alles voor hen overheb. God leert mij dat door mijn ziekte heen. Ik kan dat ook zeggen omdat ik geloof dat door Pasen het moment komt dat ik voor bij eeuwig bij God mag zijn.”
Muziek
Sela schrijft liederen voor de kerk. “Ik hoop dat door de muziek mensen opnieuw worden geraakt door het lijdensverhaal en Pasen. De muziek maakt het levendiger, mensen kunnen zich beter inleven. Ik hoop dat mensen ervaren hoe groot Gods liefde is voor ons. Ik heb echt niet de illusie dat ik dat zelf kan, dat kan Gods Geest alleen. Veel van onze bezoekers komen uit de traditionele kerken. Ik hoop zo dat zij door de liederen een persoonlijke band met de Heer krijgen. Want dat is wat ik heel sterk geloof: dat God een persoonlijke relatie met een ieder van ons wil. Maar ik vind ook dat de andere kant van het geloof, de realiteit van het lijden, erbij moet worden gehouden. Soms ligt in andere kerken teveel de nadruk op vieren en vrijheid alleen. Daarom zingen we ook bewust Psalm 130. ‘Uit de diepten roep ik tot U, o Heere, hoor naar mijn stem.’ Weet je wat ik zo mooi vind? Dat ‘Ik zal er zijn’ nu in zoveel kerken gezonden wordt. Het was een heel persoonlijk lied maar veel mensen kunnen zich daarin herkennen. En dan gaat het helemaal niet om mij, maar dat God met dit lied grootgemaakt wordt. Want dat is wat wij willen: dat mensen verdieping ervaren in hun geloof, dat het dichtbij komt en persoonlijk wordt.”
============================================
Ik vraag Kinga om één Paaslied uit te zoeken dat haar speciaal aanspreekt. ‘Poeh, moeilijk hoor. Dat kan morgen zo weer anders zijn. Ik kies voor ‘Wat een vriend’ van Elly en Rikkert. Het is een kinderlied. Ik vind het heel mooi als een lied lekker simpel is, ik het direct begrijp. Als ik naar het lied luister denk ik: ‘ja wat een vriend’. Vol ontzag en verwondering. In het lied staat ook: ‘Hij maakte mij blij’. Zo is dat ook. Ware vreugde. Hij geeft rust, bij Hem zijn is genoeg.”
==================================================
==================================================
Kinga heeft voor het eerst een solo-cd opgenomen. De titel is: ‘Uit liefde’ en komt op 18 april uit. “Ik wilde dit heel graag doen en ik heb er nu de energie nog voor. Op de cd staan liederen voor bijvoorbeeld mijn man, kinderen, ouders en zussen. Ik wil hen heel graat iets tastbaars meegeven. De cd bestaat uit vier bestaande en acht eigen liederen. De cd heb ik met vrienden opgenomen.”
==================================================
