Discipelschapslessen van woestijnmonniken

0
339

Een vorm van christelijk leven scheidt zich af van de seculiere samenleving. Tegenwoordig vindt dat nog plaats in de kloosters. Het begon echter met gelovigen in Syrië, de Levant en Egypte die zich terugtrokken in de woestijn. Onverwacht bleken deze gelovigen daar wijsheid op te doen. In het boek ‘7*7 Levenslessen van de woestijnvaders’ heeft Mattias Rouw enkele van die levenslessen samengebracht. Waar gaat dat over?

Gedacht wordt dat kloosterlingen zich alleen maar bezighouden met gebed en werken als ascese (strenge manier van zelfontzegging of zelfmarteling). Maar in de afgelopen 1700 jaar (vanaf de 4de eeuw) is gebleken dat deze monniken niet slechts een belangrijke bijdrage leverden aan het vastleggen en de conservering van Bijbelteksten. Ook bleken ze zelf de bron te zijn van wijsheid geïnspireerd door de Bijbel. Dat kwam voor een belangrijk deel doordat ze de schepping en het menselijke leven analyseerden en daarvan lessen afleidden. Deze monniken waren in meerderheid mannen, maar er waren ook vrouwen die zich afzonderden.

De aanvankelijke redenen om zich te onttrekken van de samenleving waren het zoeken van geestelijke groei, wijsheid en inspiratie. Het waren eenvoudige Godzoekers. Dit gaf allerlei vragen onder mensen in de samenleving die ze achterlieten. Toen die mensen bij de monniken navraag deden werd duidelijk dat zij allerlei uitspraken en anekdotes naar voren brachten die van toepassing waren voor relevante vragen. Dat was toen zo, maar ze blijken ook nu nog actueel.

Boekanalyse
De auteur wil iets laten zien van de denkwereld van de woestijnmonniken. Het zou gaan om liefdevolle gehoorzaamheid, mooie ervaringen en prachtige gedachten ter overdenking. Zij experimenteerden met God en gingen op een eigen manier op zoek naar Hem. Ze wilden leven en liefde voor God concreter en praktischer vormgeven.

Bij zeven thema’s uit de zogenaamde Poëtische Theologie worden 6 verschillende monniken of groepen uitgewerkt (periode 3de-20ste eeuw n.Chr.). Maar in de tekst worden ook nogal wat andere woestijnmonniken geciteerd. De meeste aandacht gaat naar het thema Gods mysterie. De tekst is voorzien van bijzondere illustraties en sluit af met een korte Bibliografie.

Dit boek, in klein formaat, kan individueel en in een groep worden gebruikt. Een deel van de levenslessen worden aangeboden via de leesplannen van YouVersion (Bijbelapplicatie), die regelmatig wordt uitgebreid met nieuwe weekroosters.

Evaluatie
Dit is een interessant dagboek met 49 (7*7) overdenkingen van zeven woestijnmonniken. Deze komen voort uit de Oosters-christelijke context (mystieke insteek) meestal uit de laat-Romeinse periode (250-450 n.Chr.). Kenmerkend is de nadruk op persoonlijk discipelschap (kerkgemeenschap heeft niet de aandacht) en het bevestigen van de christelijk-orthodoxe traditie.

Opmerkelijk is dat de auteur meegaat met de transsubstiantieleer (brood & wijn van het Avondmaal zouden door het priesterritueel op mysterieuze wijze transformeren in het lichaam & bloed van de Here Jezus). Dit heeft niet alleen geen Bijbelse basis, maar reduceert het Evangelie ook tot bijgeloof. Helaas ontbreekt in dit boek een zoekregister. Dit boek wordt aangeraden.


Rouw, M., 7*7 Levenslessen van de woestijnvaders. 2020, Brandaan, Amersfoort, Monk Collective, 167 pagina’s, € 16,99, ISBN:9789460050565.