Israëls uittocht is een van meest belangrijkste Bijbelse gebeurtenissen. Maar ook omstreden. Is dit te ontkrachten, dan komen kernzaken van de Bijbel op een helling. Althans, zo wordt gedacht. De film ‘Het mysterie van de Rode Zee’ doet verslag van het onderzoek van Tim Mahoney naar dit onderwerp. Ditmaal in een tweedelige DVD-reeks. Waar gaat het over?
Centraal staan vragen over Israëls doortocht door de zee. Waar kan het gebeurd zijn en hoe? Antwoorden op die vragen zijn belangrijk voor zowel wat voor als na de Uittocht gebeurde. Mahoney bespreekt al zijn onderzoeksvragen met verschillende bekende en minder bekende specialisten over de verschillende onderwerpen, zoals archeologen en Theologen. Hij zoekt zijn antwoorden niet alleen bij de meer Bijbelvaste geleerden, maar ook bij uitgesproken kritische geleerden.
Overzicht Mahoney’s onderzoek
De film begint met een terugblik op zijn onderzoekswerk in de afgelopen 15 jaar. Dat was relevant want veel geleerden stellen dat er geen bewijzen bestaan voor de Uittocht. De focus lag bij het eerste deel (van Egypte naar de berg Horeb).
De zee doortocht
Over dit onderwerp onderscheidt Mahoney twee posities:
• De Egyptische: De doortocht was door een meer vlakbij Egypte. Het was minder spectaculair, geen wonder van God, maar een natuurfenomeen en het aantal Israëlieten was beperkt. De meeste wetenschappers volgen deze positie.
• De Hebreeuwse: De doortocht was door de Golf van Eilat (Rode Zee). Het was een spectaculair wonder van God en het aantal Israëlieten was in de miljoenen.
Mahoney noemt ook nog de klassieke positie: de doortocht door de Rode Zee bij Egypte naar de Sinaï. Maar deze optie zou door de meeste geleerden zijn losgelaten.
Welke zee?
Mahoney duikt in de bijzondere benaming die in de grondtekst van de zee in de Bijbel: Jam Soef. Meestal wordt dit letterlijk vertaald als Rietzee. Probleem is dat er tegenwoordig nergens riet groeit bij de Rode Zee. Het water is veel te zout. Dit punt is dan een sterk argument voor de aanhangers van de Egyptische positie. Zij wijzen op de zoetwatermeren tussen Egypte en de Sinaï. Het wordt echter wat anders als Jam Soef een andere betekenis heeft.
Uittocht stadia
Mahoney zoomt in op de verschillende stadia die in de Bijbel genoemd worden vanaf het vertrekpunt in Egypte tot aan de zee doortocht. Daarbij wordt het leven van Mozes nader bekeken en de plek in Egypte waar de Israëlieten verbleven. Dan komen allerlei aanverwante vragen naar voren.
Evaluatie
Dit is een boeiende, professioneel gemaakte documentaire over het eerste deel van de Uittocht. Belangrijk is dat Mahoney steeds een onbevangen positie aanneemt en het onderwerp vanuit verschillende kritische invalshoeken bekijkt, zonder er alleen vanuit te gaan dat het verhaal maar gelooft moet worden.
Jammer is dat het spannende en interessante verhaal afbreekt, omdat die slechts het eerste deel is. Deze dvd is een must have.
Het mysterie van de Rode Zee. Deel 1 van 2. Serie: Zoeken naar bewijs. 2022, NEEMA Media B.V., Amersfoort, WEET-magazine, c.114 min., € 14,99, ISBN: 9789492925640.
