Sommigen christenen zien het belang in van het onderhouden van contact met Joden. Waarom ze dat doen en hoe dit verloopt is beschreven in het boek ‘Wat heeft de joods-christelijke dialoog ons gebracht? Hoe is dat gedaan?
Dit boek is een jubileumbundel bij de viering van het 40 jaar houden van tweedaagse conferenties van de Classicale werkgroep Kerk en Israël Noord-Brabant en Limburg van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). Sinds die tijd weten Joden en christenen elkaar te vinden als dat nodig is.
Wat schuchter en aarzelende begon – het contact tussen Joden en christenen – zou mooie vruchten hebben opgeleverd. Dialoog ging over een smalle brug van wantrouwen, maar leidde naar goede relaties.
Boekanalyse
Deze bundel zou zeer lezenswaardig zijn en bestaan uit meestal heel persoonlijke verhalen over het onderwerp. De bijdragen zijn geschreven door 15 verschillende auteurs, zoals rabbijnen, predikanten, leken en Theologen (van allerlei snit, waaronder Rooms-katholiek).
Na een voorwoord volgen 14 bijdragen. De meeste stof is gewijd aan de huidige Pauselijke positie over het Jodendom en de invloed van de dialoog op Nieuwe Testamentstudies. Het boek sluit af met een lijst van de conferenties vanaf 1981-2020 en een kort literatuurlijst.
Realistische inkijk
In de voorbijgaande jaren is kwantitatief de belangstelling voor de dialoog afgenomen. Dit komt door de kerkleegloop, maar de tijdgeest wordt ook gekenmerkt door populisme, nationalisme, secularisatie, toenemende heidendom, intolerantie en groeiend antisemitisme. Toch is het contact wat er is verdiept en verbreed.
De betrokkenen bij de dialoog stellen dat de christenheid niet zonder Israël kan bestaan, de Joodse oorsprong van de christenheid in beeld komt en dat Joden een positiever plaats geven aan de christenheid. Dit laat echter juist de urgentie voor dialoog zien. Te meer, omdat nu ook de kerk, net als de synagoge, in de marge wordt gedreven.
In dit boek wordt ook de hand in eigen boezem gestoken. Joden hadden geen behoefte aan het contact met christenen, die hun al eeuwen leed hadden bezorgd. In de Christelijke Theologie is veel misgegaan, zoals de Vervangingstheorie, Marcionisme en het anti-Judaïsme.
Bruggen bouwen tussen de verschillende segmenten van de samenleving (ook met de Islam en de Palestijnen) zou juist hard nodig zijn. Zonder bang te zijn voor de ander, maar samen te bouwen aan het goede voor alle mensen.
Evaluatie
Dit boek schenkt aandacht aan het belangrijke en interessante fenomeen van het elkaar opzoeken van leden van de wereldreligies. Al is het nog steeds marginaal. De auteurs gaan echter uit van het respect en behoud van elkaars traditionele bastions.
Er komt in de artikelen een nogal liberaal of progressief perspectief naar voren. In deze dialoog gaat het de betrokkenen niet alleen om wederzijdse interesse, maar ook voor een ideële samenleving (wereldverbetering).
Helaas is de literatuurlijst nogal gedateerd en heeft dit boek geen zoekregister. Dit boek wordt aangeraden.
Blom, D., F. de Ronde, D. Rouges en D. Wielenga, Wat heeft de joods-christelijke dialoog ons gebracht? Ontmoetingen, lessen en perspectieven. 2020, Eburon, Utrecht, 115 pagina’s, € 16,-, ISBN: 9789463012874.
