Recensie door Marco van Putten.
Wat is een sjofar?
De sjofar is ontstaan vanuit het woestijnleven. Naast vuur- of rooksignalen ligt geluidsignalen als communicatiemiddel voor de hand. Woestijnnomadenstammen kozen al heel vroeg om de hoorn van dieren tot een soort ‘trompet’ te maken. De Hebreeërs namen daarvoor de hoorns van hun godsdienstig reine kleinvee. Meestal van een ram. Door in de punt ervan een kanaaltje te maken naar het hole deel van de hoorn kon, door er luchtstoten in te geven, een specifiek getoeter worden voortgebracht.
Boekanalyse
Dit boekje is geschreven naar aanleiding van een Bijbelstudiegroep van een Nederlands Gereformeerde Kerk. Achter in het boekje zijn de oorspronkelijke vragen ervan opgenomen. In elf hoofdstukken behandelt De Jong allerlei Bijbelverhalen waarin de sjofar een rol speelt. Deze zijn voorzien van fraaie tekeningen en dito afdrukken van postzegels van de Staat Israël. Hij besteedt de meeste aandacht aan de achtergrond van de sjofar (hoofdstuk 1). Voor wat betreft de Bijbelverhalen besteedt hij de meeste aandacht aan het gebruik van de sjofar in de verhalen over Gideon (hoofdstuk 5) en de komst van de Messias (hoofdstuk 9). Hij gebruikt hoofdzakelijk de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV), maar ook andere. Het boekje eindigt met een verantwoording voor de vertaalkeuzes en bewijsvoering voor de onderbouwing van zijn interpretatie over de sjofar.
Sjofar centraal
Dit boekje is bedoeld als Bijbelspeurtocht over de sjofar en er worden ook allerlei verhalen en wetenswaardigheden uit het Judaïsme uitgelegd. God had de Israëlieten geboden de sjofar te blazen (b.v. Lv 23:24) en dat hebben ze de eeuwen door getrouw gedaan. Zelfs in de huidige Staat Israël wordt die gebruikt bij officiële gebeurtenissen.
Het stoort De Jong dat in veel Bijbelvertalingen (niet alleen Nederlandse) het woord sjofar weinig doorklinkt. Het meest is de vertaling ‘bazuin’ of ‘trompet’ gekozen. Beter vindt hij de vertalingen ‘ramshoorn’ of ‘hoorngeschal’.
Evaluatie
De Jong heeft een heel interessant, mooi geïllustreerd boekje geschreven over de sjofar die in de christenheid ontbreekt. Jammer is echter dat hij veel andere en aparte dingen over de Bijbel stelt die niets met de sjofar te maken hebben. Bijvoorbeeld dat de eerste mensen vegetariërs zouden zijn geweest. Daardoor ontstaan onnodige vragen. In de regel geeft hij ook geen Bijbelverwijzingen bij de Bijbelverhalen. Hij neemt blijkbaar aan dat de lezer weet waar ze staan. Ook is zijn uitleg soms onjuist en wat verwarrend, zoals een allegorisch verband tussen Jericho en Babylon of veronderstelde betekenissen van Aramese (heidense) lettertekens. Het is ook jammer is dat dit boekje gebaseerd is op de dubieuze NBV en dat zoekregister(s) erin ontbreken. Toch is dit boekje een aanrader.
Jong, K., de, Als de ramshoorn schalt. De sjofar, signaal voor de komst van de Messias. 2013, Toetssteen, Vledderveen. 87 pagina’s, € 15,95, ISBN: 9789081891431.
