Elisa is een minder bekende profeet. Hij was de opvolger van de bekende profeet Elia, maar eigenlijk, zoals zo vaak, groter. Emerituspredikant Piet de Jong heeft een aantal Bijbelstudies over deze profeet uitgebracht. Hoe deed hij dat?
Elisa was een bemiddelde landbouwer (1 K 19:19), maar van zijn afkomst is alleen zijn vader Safat bekend. God had Elisa als Elia opvolger aangewezen (1 K 19:16). Elia wordt meerdere keren genoemd in het Nieuwe Testament. Elisa slechts één keer (Lc 4:27). Toch staan er in het Oude Testament meer geschiedenissen over Elisa dan over Elia. Hij blijkt veel ‘groter’ dan zijn voorganger (2 K 2:9).
In de tijd van Elisa was het erg onrustig in de twee koninkrijken van de Israëlieten. Elisa woonde op verschillende plaatsen in het noordelijke 10-stammen koninkrijk. Dat koninkrijk had te maken met aanvallen vanuit Mesopotamië (het koninkrijk Aram), maar voerde ook oorlogen tegen het koninkrijk Judah. Er voltrokken zich gruwelijke taferelen, zoals ernstige honger en armoede. De profeet Elias sprak de elite aan op hun gedrag en hielp de bevolking om hem heen en wees ze op weg.
Boekanalyse
De Jong was PKN (Protestantse Kerken in Nederland) predikant en heeft al meerdere boeken uitgegeven. Hij heeft voor dit boek voor Elisa gekozen, omdat hij minder bekend is. Het zijn meditatieve Bijbelstudies die zijn voortgekomen uit een preekserie van drie maanden over de twee Israëlitische koninkrijken, waarin profetie de constante blijkt te zijn. Na een Voorwoord behandelt hij in 13 Bijbelstudies delen uit de Bijbelboeken 1 & 2 Koningen. Hij besteedt de meeste aandacht aan 2 Koningen 2:19-22 en 5:1-19. Elke studie sluit af met Gespreksvragen, waardoor het ook geschikt is voor kringen.
Evaluatie
Dit boek geeft een interessante kennismaking met de profeet Elisa, alleen is het wel een typisch domineesboek. Er worden voortdurend (pastorale) verbanden met het heden en de christenheid gelegd. Veel verbanden zijn echter overduidelijk het vergelijk van appels met peren. Zo wordt de Israëlitische koning Achab een D66 type genoemd en een Oudtestamentische profeet vergeleken met een dominee. Daarnaast is de uitleg consequente christocentrisch (tunnelvisie op de Here Jezus). Zo vergelijkt hij zelfs Elisa met Hem! Dit boek is afgerond tijdens de Corona-pandemie, waarop De Jong soms ook ingaat. Zoals hij ook ingaat op allerlei kerkelijke en maatschappelijke problemen, wat het boek enigszins tijdsgebonden maakt.
Kortom, in dit boek worden allerlei vermoedens genoemd en conclusies getrokken die niet zo evident zijn zoals hij die doet voorkomen. Uitleg ontbreekt. Dat wijst op een gemis aan het nodige geestelijk inzicht. Ook worden bij het verwijzen naar andere Bijbelplaatsen geen versnummers gegeven, zodat de lezer het niet makkelijk kan verifiëren.
Hij gebruikt ook allerlei populaire termen, zoals ‘zanik-profeet’ en ‘vent’. Daarnaast mengt hij Engelse en Duitse termen door zijn woordgebruik. Het boek behandelt selectief de Bijbelboeken 1 & 2 Koningen. Niet alle hoofdstukken worden behandeld. Toch wordt dit boek aangeraden.
Verkrijgbaar bij www.pelgrimonline.nl en bij de christelijke boekhandel.
Jong, P.L. de, Elisa. Geroepen door God. Bijbelstudies. 2020, KokBoekencentrum, Utrecht, 93 pagina’s, € 10,99, ISBN: 978904353317.
