Door Marco van Putten
Belang Oude Testament (OT)
Volgens Lalleman (Nieuwtestamenticus en Baptist) wordt het OT steeds meer genegeerd, omdat het over een wrede God zou gaan en er veel geweld en wantoestanden in staan beschreven. Vergeten zou dan worden dat het OT de bron is van het Nieuwe Testament (NT). Hij behandelt in zijn boek een selectie voorbeelden van verbindingen tussen OT en NT en hoe het NT het OT gebruikt, hoewel Lalleman dit laatste niet altijd overtuigend doet. Verder benadrukt hij dat de NT-auteurs gedegen OT-kennis veronderstelden. Als dan tegenwoordig het OT genegeerd wordt dan zou het gelegde verband tussen NT-OT gemist worden, waardoor het NT niet juist begrepen wordt. Lalleman stelt dat het NT een kant van het OT laat zien dat niet eerder geopenbaard was. Vaak gaat het om vervullingen van OT-profetieën. Het NT is als commentaar erop te zien en verondersteld het OT dus als Gods woord.
Boekanalyse
Een Voorwoord wordt gevolgd door 31 hoofdstukken die Bijbeldelen, Bijbelboeken, thema’s en Bijbelse personen behandelen. Het boek sluit af met een Verantwoording, suggesties voor verder lezen (echter erg summier, maar 6 boeken!) en vijf verschillende registers. De citaten komen in de regel uit de NBV, maar ook soms uit de HSV of Lalleman heeft een eigen vertaling gemaakt. Vaktermen heeft hij zoveel mogelijk vermeden. Enkele voetnoten geven achtergrondinformatie. Bij elk hoofdstuk wordt de geraadpleegde literatuur genoemd. Hij geeft aan de eerste-eeuwse wereld te negeren, maar te focussen op de Bijbel.
Evaluatie
Dit is een interessant studieboek, waarvan Lalleman laat zien dat de boektitel uitdagend is bedoeld. Volgens hem is de genoemde “verborgenheid” slechts oppervlakkig. Er staan immers expliciet benoemde citaten in het NT. Lalleman rekt echter het verband met het OT op door ook ‘toespelingen’ (specifieke OT-overeenkomsten) en ‘echo’s’ (soortgelijke OT-overeenkomsten) te veronderstellen. Verder besteedt hij veel meer aandacht (langere hoofdstukken) aan het NT. Zijn Bijbeluitleg is orthodox protestants (traditie bevestigend, dito woordgebruik en dito interpretaties). Terloops laat Lalleman de lezer kennismaken met de fouten en de slordigheid van de NT-auteurs in het aanhalen van het OT. Soms wordt bijvoorbeeld uit een bepaald OT-boek geciteerd, maar feitelijk naar een ander OT-boek verwezen. Ook wordt het verschil van de Hebreeuwse tekst en de Septuaginta (een Griekse OT-vertaling) in NT-aanhalingen getoond. Lalleman is positief over die Septuaginta. Ook is er aandacht voor de verschillen in de Nederlandse Bijbelvertalingen. Jammer is dat een korte beschrijving over de auteur ontbreekt. Dit boek is een aanrader voor geïnteresseerden in dit onderwerp.
Lalleman, P.J., De verborgen eenheid van de Bijbel. Het gebruik van het Oude Testament in het Nieuwe Testament. 2018, Buijten & Schipperheijn Motief, Amsterdam, 320 pagina’s , € 19,95, ISBN: 9789463690164.
