Het verhaal van Ruth is populair. Het Bijbelboek is dun en het romantische verhaal ervan spreekt veel mensen aan. Maar wat is de diepere boodschap van dit boek? Ds. Van Kooten heeft met zijn boek ‘De Hand van de Heere’ getracht die boodschap naar voren te brengen. Hoe heeft hij dat gedaan?
Het Bijbelboek behandelt een opmerkelijke geschiedenis van Israëlieten die het beloofde Land verlieten om hun geluk elders te zoeken. Ze kozen om naar het vijandige buurland Moab te gaan! Logischerwijs gaat het hun daar niet goed en sterven ze allemaal. Alleen de moeder van het gezin, Naomi, blijft in leven. Bij haar terugkeer naar het beloofde Land wordt ze vergezeld door haar twee Moabitische schoondochters. Een van hen blijft bij haar en de ander keert naar haar Moabitische familie terug. De Moabitische die met Naomi terugkeert, doet dat op basis van een volledige toewijding aan haar schoonmoeder. Ze wordt Israëlitisch proseliet. Die toetreding leidt ertoe dat ze gebruik kan maken van de Mozaïsche Verbondsvoorwaarden. Daardoor kan ze de nalatenschap van Naomi erven en zo letterlijk opgenomen in Israël. Zo zelfs dat in haar nageslacht koning David wordt geboren.
Boekanalyse
Dit boek legt de nadruk op de heilsgeschiedenis, het voorgeslacht van de Here Jezus via koning David en diens voorgeslacht. Na een Inleiding deelt Van Kooten (Gereformeerde Bond in de PKN) het Bijbelboek Ruth op in acht hoofdstukken van elk zo’n acht pagina’s. De meeste hoofdstukken beslaan zo’n tien verzen. Hoofdstuk 3 behandelt echter maar vier verzen, maar hoofdstuk 6 worden maar liefst achttien verzen behandeld. Elk hoofdstuk heeft een vaste opbouw: een Intro, een Bespreking, Gespreksvragen, Uit de belijdenisgeschriften en Liedsuggesties. Van Kooten gaat in op het traditionele (Joods) gebruik van dit Bijbelboek, de tijd waarin het verhaal zou spelen en het auteurschap. In grijze kaders wordt een toelichting gegeven op het gedeelte, bijvoorbeeld een boekcitaat of een verhaal. Voor dit boek is gebruik gemaakt van de Herziene Statenvertaling (HSV).
Evaluatie
Dit is een vlotlezende een toegankelijke behandeling van het Bijbelboek Ruth toegesneden voor de reformatorische wereld. Maar er worden helaas geen “Bijbelstudies” gegeven, zoals de ondertitel suggereert. Daarvoor gaat de behandeling niet diep genoeg. Het is niet meer dan een christocentrische kennismaking met het Bijbelboek vanuit de gereformeerde traditie.
Feitelijk gaat Ruth echter over het juist toepassen van de Verbondsvoorwaarden van Mozes en de zegen die daardoor ontvangen wordt. Dat juist in een tijd van verachting van Mozes en toen de Israëlieten deden wat kwaad was volgens God (de Richterentijd; Rich 17:6). Het toont hoe proselieten daarentegen een rol van betekenis kunnen hebben in Israëls geschiedenis.
Voor Van Kooten is dat bijzaak. Hij focust op de heilsgeschiedenis in traditioneel orthodox-gereformeerde zin. Hij verbindt dit verhaal opmerkelijk genoeg ook met een oproep tot barmhartigheid voor vreemdelingen in de huidige tijd. In dit boekje is geen literatuurlijst of zoekregister opgenomen.
Verkrijgbaar bij www.pelgrimonline.nl en bij de christelijke boekhandel.
Kooten, M. van, De hand van de Heere. Bijbelstudies uit Ruth. Artios-reeks. 2020, Groen, Heerenveen, 73 pagina’s, € 9,95, ISBN: 9789088972454.
