Het boek Exodus beschrijft de ontstaansgeschiedenis van Israël, de natie waar de Here Jezus later deel van uitmaakte. Daarom is het van wezenlijk belang om dit boek goed te kennen. Het boekje ‘Van slavendienst naar eredienst’ biedt enkele Bijbelstudies over dit boek. Hoe is dat gedaan?
Het Bijbelboek Exodus staat in het Jodendom centraal bij Pasen, omdat dit feest gaat over de fysieke Uittocht van Israël uit Egypte. Toch kennen christenen het merkwaardigerwijze alleen in verband met de kruisiging, het lijden en de opwekking van de Here Jezus.
Maar het moet gesteld worden dat het voorlopige einde van de aardse bediening van de Here Jezus opzettelijk plaatsvond met betrekking tot het Joodse Paasfeest. Hij heeft het namelijk opnieuw doorleefd, maar dan in geestelijke zin. Hij verkreeg niet opnieuw een fysieke bevrijding van Gods oordeel, zoals Israël dat overkwam, maar een eeuwige geestelijke bevrijding ervan die satan machteloos maakte.
Boekanalyse
Dit boekje is geschreven door twee Hervormde dominees van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk Nederland (PKN). Exodus zou Gods weg met het volk Israël beschrijven vanuit de duisternis van de slavernij naar de tabernakel van Gods heerlijkheid. Een aansporing om ook als christelijke gemeente steeds opnieuw in de liturgie deze verlossende daden van God te gedenken en te bezingen.
In het boek worden acht Bijbelstudies behandeld die zijn bedoeld om het bevrijdende handelen van God op het spoor te komen. De meeste aandacht gaat naar Exodus 19, maar ook naar Exodus 2, 15, 32 en 40.
De Bijbelstudies hebben een vast opbouw; Titel, Boekdeel, Intro, Uitleg (meerdere verzen), In Gesprek (beschouwingen over de tekst), Gespreksvragen, Uit de Gereformeerde Belijdenis (3 formulieren van enigheid) en Liedsuggesties. De gespreksvragen en liedsuggesties maken het bruikbaar voor gemeentekringen. Enkele tabellen zijn toegevoegd en in grijze kaders wordt diepte-uitleg gegeven. Er is gebruikgemaakt van de Herziene Statenvertaling (HSV).
Betekenis Exodus
Mozes zou volgens de auteurs waarschijnlijk niet de enige schrijver van dit boek zijn. Toch heeft dit boek een belangrijke plaats in de Gereformeerde belijdenis, namelijk voor de waterdoop en het sacrament van het Avondmaal (vergelijk de Joodse Seder-maaltijd).
Evaluatie
Deze interessante en leerzame studies behandelen een selectie van gebeurtenissen en onderwerpen uit het Bijbelboek Exodus. Opvallend is dat ook kritiek wordt gegeven op Calvijn. Toch is de lijn, naar Reformatorische traditie, christocentrisch. Ondanks dat Hij nergens voorkomt in Exodus. Ook is de lijn ecclesiocentrisch (Kerks (alsof de Bijbel gericht zou zijn om van toepassing te zijn voor de christelijke geloofsgemeenschap)), hoewel het concept kerk toen nog lang niet bestond en een Westerse uitvinding is. Verder is de lijn confessioneel (bevestiging van de reformatorische traditie), maar ook dat is een product van de westerse kerk. Het is opmerkelijk dat de behandeling van de 10 Woorden (Ex 20) is overgeslagen. Dit boek is niet uitgerust met een zoekregister. Dit boekje wordt aangeraden.
Verkrijgbaar bij www.pelgrimonline.nl en bij de christelijke boekhandel.
Langeweg, A. en J.M. Molenaar, Van slavendienst naar eredienst. Bijbelstudies uit Exodus. In de serie Artios Bijbelstudies. 2020, Groen, Heerenveen, c.83 pagina’s, € 9,95, ISBN: 9789088972447.
