In het gesprek gesprek tussen vrije, ‘geloofsdopende’ kerken enerzijds en rooms-katholieke en protestantse kerken anderzijds is de wederzijdse dooperkenning een ‘oecumenisch struikelblok’. In het proefschrift waarop hij in december promoveert, doet Teun van der Leer een voorstel.
Hij stelt – simpel gezegd – een ‘uitruil’ voor. Geloofdopende kerken zouden zich moeten onthouden van de eis tot herdoop. Kinderdopende kerken zouden dan hun eis dat ‘wederdopers’ zich moeten onthouden van herdoop, los moeten laten.
Van der Leer, docent en oud-rector van het Baptisten Seminarium, volgt in zijn proefschrift Looking in the other direction het principe van ‘kenosis’, zelfontlediging, zoals in Filippenzen 2:7 de menswording van Christus wordt beschreven. “Jannes Reiling, oprichter en rector van het Baptisten Seminarium, gebruikte dit woord al in 1964 om kerken uit te dagen alles op te offeren voor de eenheid van de kerk”, zegt de promovendus in een interview op de website van Unie-ABC.
“Want als Christus zichzelf ontledigde en vernederde om mensen te redden, zou deze houding toch ook de hele stijl van de kerk moeten bepalen. Interessant is dat, terugkijkend op de conferenties, het thema van zelfontlediging en opoffering verschillende keren naar voren komt.”
Van der Leer: “Allereerst laat ik zien dat voor de vrije geloofsdopende kerken de doop van gelovigen het logische gevolg is van hun kijk op kerk zijn: een kerk van gelovigen vraagt om een doop van gelovigen. Ik stem in met Reiling als hij zegt dat alleen de doop van gelovigen in staat is het volle gewicht te dragen van een nieuwtestamentische dooptheologie. Maar betekent dit dat wij kerken die de kinderdoop toepassen, niet als kerken van Jezus Christus kunnen erkennen?”
“Gebaseerd op de discussie over de besnijdenis van de heidenen in Handelingen 15, als een voorbeeld van de prioriteit van Geest boven structuur (een van de kenmerken die Van de leer vaststelt, red.) concludeer ik dat we dat wel kunnen. Gebaseerd op het principe van kenosis zouden we tot elkaar kunnen komen, als de geloofsdopende kerken zich onthouden van de eis tot herdoop, zolang andere broeders en zusters hun christelijke inwijding voltooid zien door middel van hun kinderdoop en hun geloofsbelijdenis. Tegelijkertijd blijft dan de herdoop een ‘onmogelijke mogelijkheid’ voor hen die deze gewetensvol zoeken en beschouwen als antwoord op het werk van de Heilige Geest in hun leven. Kinderdopende kerken zouden dan hun eis dat wij ons moeten onthouden van herdoop los moeten laten. Zo offeren we beide iets op omwille van de eenheid in Christus. Ik zie uit naar de reacties die hierop komen.”
Naast het volledige interview zijn op de site van Unie-ABC ook samenvattingen te vinden van het proefschrift, in zowel Engels als Nederlands. De promotie, aan de Vrije Universiteit, staat gepland op 7 december.
