Door Peter de Haan
Het voorbeeld van de autoverzekering op basis van je rijgedrag komt van de ANWB, die in haar ledenblad Kampioen laat weten je auto te verbinden met de toekomst. Blijk je een goede automobilist, dan betaal je minder premie, en omgekeerd. Ondertussen zijn er al auto’s die automatisch de hulpdiensten waarschuwen bij een ongeluk. Vanaf 31 maart is zo’n systeem verplicht bij alle nieuwe auto’s. Het doel is om het verkeer veiliger te maken. Techniek dient de mens.
Robots aan de top
In de komende twintig jaar verandert de wereld even veel als in de afgelopen 300 jaar. Deze verwachting spreekt Jelle Brandt Corstius uit in de tv-serie ‘Robo Sapiens’. Het angstbeeld van hem is dat computers, robots de plek van de mens overnemen. In deze serie laat hij zijn dochter (nu anderhalf jaar oud) vanuit het jaar 2100 terugkijken naar deze tijd en gaat hij op onderzoek uit naar wat er allemaal al mogelijk is met robots. Vanuit haar gezichtspunt staan we nu aan de vooravond van een grote omslag naar een samenleving waarin robots heel gewoon zijn. Brandt Corstius: “Na het maken van deze serie accepteer ik dat kunstmatige intelligentie in de toekomst een heel belangrijke rol zal spelen. Dit is een interessante tijd.”
Apparaten hebben ons al veel werk uit handen genomen. Ook in de zorg doet de robot zijn intrede, om te beginnen als ‘iemand’ om een gesprek mee te voeren tegen de eenzaamheid. Hij (of zij, dat is lastig te zeggen van een robot) wordt erg op prijs gesteld.
Big Brother
Robots worden in vele vormen gepresenteerd als mogelijkheid om ons leven makkelijker te maken. En gevoelens voor een robot zijn ons niet vreemd. Er zijn heel wat traantjes weggepinkt bij films over (buitenaardse) robots als ET en Wall•E. Schrijfster Hanna Bervoets hield vorig jaar een lezing op de Radboud Universiteit over liefde voelen voor robots. Veel sociale robots zijn zelflerend en hebben artificiële (kunstmatige) intelligentie, vertelt ze. “Ik denk dat we af moeten van termen als ‘echt’ of ‘natuurlijk’ als criteria om onze omgang met robots te beoordelen. Wanneer we denken over mens-robotrelaties hebben we, denk ik, baat bij een nieuw begrippenkader.”
Maar Brandt Corstius schetst niet helemaal onterecht het schrikbeeld van robots die de plek van de mens innemen als beheerser van de aarde. Door het zelflerende vermogen worden robots immers op den duur intelligenter dan mensen en kunnen daardoor efficiëntere besluiten nemen. Maar ten koste van wat en van wie? Dient de techniek dan nog de mens, of zijn mensen ondergeschikt aan de techniek?
De auto uit het begin van dit artikel is te volgen. Nu alleen nog door de verzekeraar, als je hier vanwege een lagere premie zelf toestemming voor geeft. Maar waarom zou dit niet door opsporingsdiensten gebruikt kunnen worden? Omwille van onze veiligheid is privacy net wat minder belangrijk, toch?
Geen reden voor angst
Als beslissingen worden genomen door robots die op basis van hun ‘eigen’ intelligentie achter de antichrist als wereldleider scharen, dan is het lastig aan diens alom aanwezige blik te ontkomen. De techniek dient ‘het getal van een mens’ (Openbaring 13:16-18).
Als je leest dat de wereld wordt klaargemaakt voor de heerschappij van de antichrist, dan leidt dat bij sommigen tot angst. Het Bijbelboek Openbaring is duidelijk over dat deze tijd een donkere zal zijn, zeker voor wie in deze periode van verdrukking tot geloof komen.
We mogen elkaar nu troosten (1 Tessalonicenzen 4:18) met de wetenschap dat je hier als kind van God alleen de weeën van meemaken (1 Tessalonicenzen 5:3). Voor het echt zover is, zal de Gemeente worden opgenomen.
Deze troost mag ons niet laten berusten, want met ons zit het wel goed, wij kennen de Redder. Nee, we hebben de opdracht om ook anderen te wijzen op deze Redder. Niet omdat het geloof in de Here Jezus ons redt van de toekomstige grote verdrukking, maar omdat Hij ons heeft bevrijd van onze zonde. Door díe redding mogen we na de Opname of na ons heengaan voor Gods troon verschijnen. Zonder angst, maar wel vol ontzag. Wat een dag zal dat zijn.
=========================================================
Het Zoeklicht
Dit is een verkorte weergave van het artikel ‘Big Brother komt steeds dichterbij’ in Het Zoeklicht nr. 2 (2018). Meer lezen over Gods plan met de wereld, met Israël en met u? Neem een abonnement via www.zoeklicht.nl/uitdaging en krijg het eerste jaar 10 euro korting.
