Bos, die al ruim dertig jaar in Boedapest woont en werkt, kreeg in het verleden een prijs van de regering wegens zijn verslaggeving via internationale (waaronder Nederlandse) media over de ontwikkelingen sinds het communisme in Oost-Europa. Maar de als autocratisch ervaren premier Viktor Orbán (tegenstanders spreken over Orbanistan) drukte er in no time allerlei veranderingen in de grondwet door, alsmede wetgeving die recht, onderwijs en media aan banden legde. De ‘zwarte lijst’ is naar buiten gebracht door de aan de regering gelieerde nieuwswebsite 888.hu. De lijst is inmiddels ook gepubliceerd door de er schande over sprekende internationale journalisten organisatie Reporters Without Borders (RWB).
Maffia
Bos werkt voor tal van internationale media, maar kreeg een verbod op radio-uitzendingen, alsmede op berichtgeving via internet en andere media. Daaraan stoort de niet langer door de staat geaccrediteerde Nederlandse journalist zich geenszins. Hij is onder meer te horen via de Belgische VRT, Deutsche Welle, BNR en Vatican Radio.
De regering Orban, die constant overhoop ligt met de EU, noemt hem een woordvoerder van de Amerikaans-Hongaarse filantroop en miljardair George Soros, die een nu door Orban met sluiting bedreigde universiteit in zijn geboorteland stichtte en Holocaust overlevende is. Overigens kreeg Orban van de Soros Foundation destijds een beurs om in Oxfort te studeren. De premier houdt vol dat Soros een maffiabende leidt. De Amerikaan zegt over Orban hetzelfde.
Onder vuur
Media liggen in Hongarije onder vuur sinds er een speciale wet voor hen kwam, waardoor de belangrijkste oppositiekrant moest verdwijnen, de staat veel andere media in handen kreeg, journalisten zich moeten laten registreren en op ‘staatsgevaarlijke’ informatie een boete staat die kan oplopen tot € 100.000. In het parlement regeert een door Orbans partij Fidesz gedomineerde coalitie. “Ze hebben een soort lijstverbinding met een christelijke partij, maar in wezen is het gewoon een één-partij-staat”, zegt Bos. “Net als onder het voormalige communistische bewind, alleen volgens mij een graadje erger.”
De EU heeft doorlopend kritiek op de weinig democratisch genoemde en in strijd met Brusselse richtlijnen ingevoerde wetgeving in Hongarije. De kritiek is overigens wederzijds.
Een commissie voor het controleren van EU-geldstromen naar Hongarije liet weten aan dat land meer werk te hebben dan aan alle andere Europese staten. Orban liet in het dorp waar hij woont, enkele tientallen meters van zijn huis een stadion bouwen. Toen Bos dat meldde, zette ook dat kwaad bloed. Het stadion is bereikbaar met een nieuw spoorlijntje (een zogenoemd Disney-project van zes kilometer), waarmee EU-geld is gemoeid.
Antisemitisme
“Ik denk dat de overheid kwaad is door de wijze waarop ik berichtte over toenemend antisemitisme, de aanval van de Hongaarse regering op een vrije pers en op andere onafhankelijke instituties. En over de ook in Brussel geconstateerde corruptie en de aanpak van de migratie”, zegt Stefan Bos, die onder meer een nu verboden nieuwswebsite over vervolgde christenen in de lucht houdt. Volgens hem is de nu gevoerde actie gericht tegen de totale onafhankelijke pers.
“Eerst weigerde het ministerie van Buitenlandse Zaken mijn accreditatie te vernieuwen, vervolgens mocht ik van mijn hedendaagse adres in Budapest geen radio en online publicaties meer verrichten en nu sta ik dus op een zwarte lijst. Een collega en vriend van mij vergelijkt het met de dertiger jaren van de vorige eeuw toen stap voor stap autoriteiten de druk op de Joodse bevolking opvoerden”, vertelt Bos. Hij wil ondanks de verboden doorgaan met berichtgeving over vervolgde gelovigen via BosNewsLife en Uitdaging.
Progaganda
888.hu zegt dat Bos en de anderen op de zwarte lijst in George Soros een suikeroom hebben gevonden en propaganda voor hem maken. Bos zou zelfs zijn woordvoerder zijn. “Het wordt dus tijd dat ik een rekening naar Soros stuur”, grapt Bos. De Nederlandse ambassadeur in Budapest is op de hoogte gesteld en heeft zorgen over de lijst.
