Christenen in Afrika krijgen steeds vaker te maken met zware tot extreme geloofsvervolging. Dat meldt Open Doors, een organisatie die wereldwijd vervolgde christenen steunt, op basis van de nieuwe Ranglijst Christenvervolging die vandaag verschijnt. Burkina Faso is de meest opvallende en hoogste nieuwe binnenkomer op 28. In Nigeria werd het hoogste aantal christenen gedood.
Eén op de vijf christenen in Afrika heeft te maken met zware, zeer zware of extreme vervolging.
Wereldwijd is dat één op de acht. Op de Ranglijst Christenvervolging staan zeventien landen van het Afrikaanse continent. In ogenschijnlijk christelijke landen gaat het steeds vaker mis. Eén van de duidelijkste voorbeelden daarvan is Burkina Faso, dat dit jaar de lijst binnenkomt op plaats 28. Verschillende extremistische islamitische groeperingen pleegden aanslagen, hoofdzakelijk in het noorden en de hoofdstad van het West-Afrikaanse land.
Jihadisten te sterk
“Predikanten en priesters vragen hulp van de internationale gemeenschap, omdat de Burkinese regering hen niet kan beschermen. De wapens en tactieken van jihadisten zijn te sterk, waardoor christenen vogelvrij worden”, zegt directeur Maarten Dees van Open Doors Nederland. “Er zijn 200 kerken gesloten en bij aanvallen werden christenen soms ter plekke doodgeschoten. Anderen zijn voor de keus gesteld: bekeer je tot de islam of vertrek. Jihadisten gaven aan dat ze na drie dagen terug zouden komen en dan geen christen meer aan wilden treffen op die plek.” Naast Burkina Faso zijn ook Kameroen (plaats 48) en Niger (plaats 50) nieuw op de lijst.
Meeste martelaren in Nigeria
Nigeria kent al jarenlang het hoogste aantal christelijke martelaren. Vorig jaar werden daar minstens 1.350 christenen om hun geloof gedood. Een jaar eerder waren dat er meer dan 3.000. “Zouden we alleen kijken naar geweld, dan eindigt Nigeria boven Noord-Korea”, legt Dees uit. In de Centraal-Afrikaanse Republiek vielen bijna 1.000 doden en ook in Democratische Republiek Congo en Zuid-Soedan kwamen 100 of meer mensen om het leven.
In de top-5 van landen waar de meeste christenen werden gedood, staat één land buiten het Afrikaanse continent: Sri Lanka. Daar vielen op Paaszondag 2019 zeker 200 doden bij aanslagen op kerken en hotels. Door dit geweld steeg Sri Lanka zestien plaatsen op de Ranglijst Christenvervolging.
Verschillende oorzaken
Hoewel Noord-Korea voor het negentiende jaar op rij de Ranglijst Christenvervolging aanvoert, zijn de verschillen in de top-5 minimaal. Er worden verschillende vormen van vervolging onderscheiden. In Noord-Korea houdt de overheid christenen onder de duim, terwijl in Afghanistan vervolging komt uit de islamitische gemeenschap en door islamitisch extremisme. In Somalië is dat ook het geval, waar groeperingen zoals al-Shabaab een openlijke agenda heeft om christenen uit te roeien. In Libië zorgt complete anarchie en instabiliteit dat christenen het zwaar hebben.
In sommige landen, zoals China, Eritrea en ook Noord-Korea, komt geloofsvervolging van de overheid, die regelmatig gepaard gaat met geweld. In het Midden-Oosten, Zuidoost-Azië, Oost-Afrika en de Sahel vormt de opmars van militante islamitische groeperingen de voornaamste aanjager van vervolging. Dees: “Het is een ontzettend complexe situatie in Afrika, als je alleen al bedenkt dat er meer dan 25 verschillende islamitische groeperingen actief zijn in verschillende delen van de sub-Sahara.”
Volgens Dees en de onderzoekers van Open Doors gaat er in Afrika een signaalwerking uit van christenvervolging. “Er is crisis, burgeroorlog of een etnisch conflict en in die chaos worden óók christenen vervolgd, krijgen we regelmatig te horen. Ja, er is overlap en het is soms lastig te onderscheiden wat vervolging is, maar het ligt genuanceerder dan dat”, stelt de directeur van Open Doors Nederland.
“Wat we zien, is dat christenvervolging de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn is. Zeker in een aantal Afrikaanse landen zien we dat christenen vaak als eersten met verdrukking te maken krijgen. Jihadisten krijgen wapens in handen en richten zich vooral tegen politie en overheidspersoneel om wat ze doen. Om zuiver islamitische staten te vormen, richten ze zich ook tegen christenen, om wie ze zijn. Pas daarna ontaardt de situatie vaak in grotere chaos en komt een land in het vizier van de wereld. We zijn het erover eens dat waar christenen worden aangepakt, is er fundamenteel iets mis met de rechten van álle mensen.”
Top-10 vrijwel gelijk
In de top-10 van de Ranglijst Christenvervolging zijn weinig veranderingen. Soedan en Eritrea wisselen van plek op 6 en 7. In Soedan was een lichte verandering te bespeuren voor de christenen sinds de bevolking zich tegen president Omar al-Bashir keerde. Voordat hij in april werd afgezet werden onder zijn gezag nog een aantal kerken gemolesteerd op basis van de sharia die door al-Bashir was ingevoerd na de afscheiding van Zuid-Soedan. In Eritrea verslechterde de situatie juist. In juni werden op last van de overheid 22 katholieke gezondheidscentra gesloten en werden vijf orthodoxe priesters gearresteerd.
Stijging Arabische en Aziatische landen
Andere opvallende stijgingen op de Ranglijst Christenvervolging zijn die van Algerije, Marokko, Qatar en Bangladesh. Algerije steeg van plek 22 naar 17, hoofzakelijk door een aantal gewelddadige arrestaties van christenen. Ook werden elf kerken gesloten. Marokko stijgt negen plaatsen naar 26 en Qatar elf plaatsen naar 27. In beide landen werden meer geweldsincidenten gemeld tegen christenen. Christenen met een moslimachtergrond ervaren er een hoge mate van onderdrukking en zijn soms hun leven niet zeker. Ook in Bangladesh, dat tien plaatsen steeg op de lijst, zaait de dreiging van islamitisch geweld grote angst onder christenen.
Hoop in het individu
Wereldwijd neemt de vervolging van christenen toe, signaleert Open Doors. In de 50 landen op de Ranglijst Christenvervolging worden 260 miljoen christenen vervolgd. “Hoop is er niet als je kijkt naar de miljoenen. Hoop is er als je kijkt naar het individu. Hoewel we met de Ranglijst Christenvervolging het leed van miljoenen christenen wereldwijd laten zien, gaan er individuele mensen schuil achter dat immense getal. De Ranglijst Christenvervolging is bedoeld om bewustwording te creëren dat geloofsvrijheid voor talloze mensen niet vanzelfsprekend is”, zegt Dees. “Tegenover vervolging staat weerbaarheid. Een weerbare kerk kan vervolging aan. En dat is waar we als Open Doors voor staan: christenen wereldwijd ondersteunen om stand te houden als er verdrukking komt. Daar straalt volgens mij ook de hoop vanaf: als christenen weerbaar zijn, dan kunnen ze, zoals de Bijbel zegt, een ‘zoutend zout’ zijn en zelf hoop brengen in een ontredderde samenleving.”
Bron: Open Doors
