Mede-organisator Prof. Dr. Christof Sauer (ETF) stelde: “De Marcham Conference was een succesvol pilootproject waarin academici en ‘mensen uit het veld’ samen kwamen rond een brandend actuele kwestie omtrent christenen die vanwege hun geloof vervolgd worden. Deelnemers vanuit de hele wereld hoorden hoe vrouwen steeds meer het slachtoffer worden van doelbewuste strategieën die hen beroven van hun geloof en identiteit. De toenemende islamitische radicalisering moedigde vijandigheden tegen vrouwen aan als een oorlogsstrategie en een tactiek van de jihad”.
Christelijke vrouwen in gemeenschappen die vanwege hun geloof bedreigd worden, hebben te maken met allerlei vormen van discriminatie en geweld. Daaronder verkrachting, ontvoering, gedwongen huwelijken, wettelijke discriminatie, beperkingen op het gebied van persoonlijke vrijheid (verplaatsing, kleding), valse beschuldigingen, trafficking en discriminatie op het werk. Radicale elementen focussen zich ook op vrouwen en dochters van voorgangers om ze zo te intimideren en te demoraliseren.
Organisator Kate Ward: “Als je vrouwen en kinderen bedreigt, is dat een regelrechte belediging van de samenleving. We zien dit op veel plaatsen gebeuren. We denken daarbij aan de Centraal Afrikaanse Republiek, Nigeria en Irak. Vrouwen worden verworpen door hun gemeenschap en soms ook door hun echtgenoot”.
Het feit dat oorlogshandelingen de mensen dwingen om te vluchten, zorgt ervoor dat christenvrouwen een extra risico lopen. Verder heeft het conflict in Syrië laten zien hoe de plaatselijke bevolking wordt blootgesteld aan georganiseerde mensenhandel.
Cultureel en religieus misbruik
De lijn tussen cultureel en religieus misbruik is vaak moeilijk te trekken. Een in Groot-Brittannië geboren vrouw, ‘Armina’, werd als kind misbruikt door haar vader die een leidinggevende positie had in de moslimgemeenschap. Toen ze nog een kind was, vertelde haar vader dat ze onmiddellijk naar het buitenland moest voor een gearrangeerd huwelijk. “We zouden de volgende dag vertrekken en het was het eerste wat ik erover hoorde. Ik was er totaal nog niet klaar voor om iemands echtgenote te worden”. Armina liep van huis weg en leefde wekenlang op straat. Toen werd ze opgevangen door enkele christenen. Later bleek dat ze een ernstig post-traumatisch probleem had. “Ik voelde me depressief en had zelfmoordneigingen, vooral omdat ik het idee had dat ik mijn familie verraden had”. Als gevolg van de liefde en aanvaarding door de christenen, ging Armina ook tot het christendom over. Vandaag de dag helpt Armina vrouwen met een moslimachtergrond.
Zelfs binnen de kerk …
Jammer genoeg bestaat gewelddadig misbruik tegen vrouwen soms ook in kerken, in het bijzonder in culturen waar de Bijbelse visie, waarin vrouwen gewaardeerd worden, vervangen werd door ongelijkheid. Het geweld waarmee ze in hun huizen, gezinnen en kerken geconfronteerd worden kan zowel fysiek, seksueel, emotioneel, psychologisch, verbaal als geestelijk zijn. Zelfs vrouwen van sommige christelijke leiders werden hiermee geconfronteerd. Kate Ward: “Een ervaren bijbelleraar die regelmatig reist naar gebieden waar vervolging voorkomt, vertelde me onlangs: het overkomt me vaak dat na een lezing een gerespecteerde voorganger naar me toe komt en zegt: ‘Ik sla mijn vrouw. Kun je me helpen?’”
Een van de sprekers op de conferentie was Peter Grant van ‘Restored’, een organisatie die onlangs een rapport uitbracht over geweld tegen vrouwen. Hij gaf uitleg bij het wereldwijde probleem: “In Zimbabwe hoort een vrouw te buigen voor een man, zoals een man voor Christus buigt. Er zijn voorbeelden die een schande zijn voor het Lichaam van Christus”.
Christenvrouwen zijn bijzonder kwetsbaar in landen waar ze zowel vanwege hun geloof als hun geslacht gemarginaliseerd worden. In Pakistan komen arme vrouwen terecht in gedwongen werk. “Wat mij het meest stoort”, zei Kate Ward, “is dat de gevallen van ongelijkheid uit de Britse geschiedenis nu gelden voor veel vrouwen overal in de wereld”.
Oproep tot actie
De Marcham Conferentie bereidt een oproep tot actie voor. Die zal onder andere inhoud dat aan de kerk wordt gevraagd om openlijk de omvang en de ernst van geweld tegen christelijke vrouwen te erkennen. Ook gaat men op zoek naar strategieën om het probleem op verschillende plaatsen in de wereld aan te pakken.
“Het is een enorm probleem. Kerken en organisaties zullen op elk niveau moeten samenwerken”, zegt Kate Ward. “We zullen manieren moeten vinden om over culturele grenzen heen te kunnen gaan en er zullen taboes doorbroken moeten worden. We zullen moeten denken, bidden, discussiëren, argumenteren en overwegen. Ik bid dat in veel landen de situatie gaat veranderen”.
Een vervolg op de Marcham Conferentie zal volgend jaar doorgaan aan de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven.
