Tijdens een paar dagen verlof heeft ze bij haar ouders gebivakkeerd, vrienden bezocht en genoten van weer even in Nederland te zijn. “Ik kan snel schakelen en weet dat het in Nederland anders is dan in Irak, maar als je ’s avonds om tien uur over de snelweg rijdt, is het toch gek dat dit gewoon kan.“
Astrid wilde graag in het Midden-Oosten aan het werk. Ze solliciteerde op een functie bij noodhulporganisatie Medair en kwam zo twee jaar geleden in Irak terecht. Terugkijkend is dat een goede keus geweest. “De bevolking en cultuur vind ik fantastisch. De combinatie tussen de huidige nood in het land, de spanningen die er nog zijn en de geschiedenis tot nu toe maakt het land heel interessant voor mij. Irak is enorm verscheurd. Iedereen heeft wel iets meegemaakt. En toch, zijn ze trots op hun land en hebben ze energie om de toekomst te veranderen. Dat raakt me.“
Astrid is verpleegkundige en orthopedagoog en begon als health manager in de een kliniek in een vluchtelingenkamp. Het afgelopen jaar heeft ze zich gericht op het psychosociale programma van Medair en nieuwe projecten geïmplementeerd.
“In Nederland vinden we dat je over problemen moet praten. Het is niet raar om naar een psycholoog te gaan, maar in Irak praat je niet over je gevoel. Dus mensen zeggen dat ze over hun problemen moeten praten werkt niet. Ik heb gekeken en onderzocht hoe je een programma opzet waarbij mensen toch een trauma kunnen verwerken, zichzelf begrijpen en herkennen waar hun klachten vandaag komen. Dat plan gaat uit van psycho-educatie die aansluit bij de Iraakse cultuur. Omdat er een groot tekort is aan psychologen moet de steun basic zijn en niet te ingewikkeld.
Je moet dan denken aan het leren aan mensen en uitleggen wat een trauma is en hoe een rouwproces werkt. Maar ook dat rouw en verlies niet alleen een dierbare hoeft te zijn. Je kunt namelijk ook rouwen om het verlies van je huis, je land of je auto. Deze basiskennis kan mensen al goed helpen. We bieden deze steun aan in kleine groepen. De kracht van een groep is dat je een band opbouwt en met elkaar in gesprek kunt gaan en herkenning vindt. Heel mooi om te zien.“
Dat een groep je kan steunen ervaart Astrid zelf ook met het haar collega’s. “Het werk is niet altijd gemakkelijk. Een fysieke uitlaadklep heb ik echt nodig. Maar ook persoonlijke relaties en praten met anderen om de situaties in het juiste perspectief te blijven zien. Daarin zou ik niet zonder mijn team kunnen. Geloof is daarin wat ons bindt en ons kracht geeft. Elke ochtend hebben we een moment dat we samen de dag beginnen. We hebben dezelfde waarden en dat steunt me in dit werk.“
Na twee jaar is het tijd voor Astrid om te stoppen bij Medair. Maar weg uit Irak gaat ze niet. Ze gaat aan de slag voor een andere hulporganisatie en zal zich daar verder ontwikkelen op het gebied van psychosociale hulp. “De band met mijn lokale collega’s zal ik enorm missen, want die zal ik minder zien omdat ik vanuit Mosul ga werken. Een hele verandering. Ik zal minder bewegingsvrijheid hebben in Mosul en opnieuw banden moeten opbouwen met lokale staf. Maar ik heb inmiddels geleerd om niet te ver vooruit te kijken en per dag te kijken wat die me brengt.“
Tekst: Marian Heek / Beeld: copyright Medair
