Door Johan Bos
Het pro-Israël standpunt van Wilders partij was juist een van zijn argumenten geweest om zich daarbij aan te sluiten. Ook de afkeer van abortus en euthanasie speelden een rol. “En wat mij erg aantrok was de strijd tegen de radicale Islam.”
Toen hij zich in 2014 terugtrok, was hij beoogd PVV-lijsttrekker voor het EP, hoewel zijn partij juist tegen de EU was gekant. “Ik wilde die van binnenuit bestrijden”, zegt hij. In Brussel zag Hartong veel geld over de balk gooien en een Verenigde Staten van Europa, naar Amerikaans voorbeeld, komt er volgens hem niet. Daarvoor hebben de aangesloten staten teveel nationale noten op hun zang. “Ik zag in Brussel, waar ik toch ook in andere partijen wel medestanders kreeg, enorme geldverspilling. Ik wilde er heen om te laten zien wat er gebeurt. En elke nationale overheid is in feite soeverein en wenst als het er op aankomt toch de dienst in eigen land uit te maken.” Ook de PVV bereikt in de EU niks, vindt hij. “En je kunt niet blijven roepen dat het door een boycot van gedachtegoed komt.” Dat in Nederland de PVV als tweede partij qua omvang van elke coalitievorming is uitgesloten, vindt hij overigens onjuist. “Ik denk dat de PVV, net als de SP vroeger, terecht steeds roept wat er fout gaat, maar vervolgens veel te weinig met oplossingen komt.”
Intussen is zijn passie voor politiek niet verdwenen. Lokaal was hij ooit op dat terrein actief in zijn woonplaats Goeree Overflakkee en inmiddels hebben daar twee plaatselijke partijen hem gevraagd kandidaat te zijn voor de gemeenteraad, zegt hij. Ook twee landelijke partijen, waarvan hij de namen niet wil noemen, zouden aan hem trekken.
Geestelijke strijd
Politiek is wat hem betreft een geestelijke strijd. Hij stamt wel uit een christelijk gezin, maar kwam pas – na zich er als tiener behoorlijk tegen te hebben afgezet – tot persoonlijk geloof door te doordenken wat de Bijbel leert. Ondanks zijn overtuiging lijkt hij geen voorstander van christelijke politiek, omdat de arena waarin die wordt bedreven nu eenmaal geen kerk is. “Ik ben voor een absolute scheiding van kerk en staat. Persoonlijk zie ik wel dat er een strijd gaande is, maar als politicus kun je niet voortdurend de Bijbel citeren. Maar wij hebben wel een woord voor de wereld. Laat dat licht maar schijnen. Onze boodschap is een zoutend zout. Het zuivert, maar doet in een wond ook pijn.“
Evangelische christenen zijn lid of stemmen meestal op de ChristenUnie
Hartong: “Klopt. Ik heb ook het meeste moeite met die ChristenUnie, omdat die wat de Islam betreft het gevaar niet ziet.” Eigenlijk ziet hij geen heil in christelijke politiek. Wat niet wegneemt dat hij sympathie heeft voor de SGP en haar aanvoerder Kees van der Staaij in de Tweede Kamer. Van de ChristenUnie schuwt hij met name allerlei linkse opvattingen, zoals de mildheid jegens de Islam en het groene milieugeluid van de partij, waarbij zij één front vormt met allerlei seculiere bewegingen. Hij hoopt eigenlijk dat er iets komt tussen SGP en het Forum voor Democratie in. “Maar ik zou het op dit moment landelijk niet goed weten. Hoe met ,het op vrijwel elk gebied anders dan de andere deelnemers denkende, GroenLinks een coalitie kan worden gevormd, is mij een raadsel.”
Afgoderij
“Ik geloof in de uniciteit van Jezus Christus. Hij is de Weg, de Waarheid en het Leven,” zegt Hartong, die geregeld spreekt in evangelische gemeenten en andere kerken. “Alles wat daarvan afleidt is afgoderij.”
Tegen die achtergrond wil hij op het politieke podium een op feiten gebaseerde strijd leveren. “Ik vond het op feiten gebaseerde artikel van Leo Habets in Uitdaging over de toename van moslims in Europa heel goed, maar daar krijg je natuurlijk afwijzende reacties op. De radicale Islam is een gevaar. Het verbaast mij dat christenen het communisme, het Boeddhisme en allerlei andere ismen wel als gevaren zien, maar de Islam nauwelijks. Het lijkt wel een blinde vlek voor ze, terwijl hun geloofsgenoten in landen als Iran en Saoedi-Arabië worden afgemaakt. Als je wilt zien, wat de kernboodschap van de Islam is, moet je naar die landen kijken. We zien dat in het Midden-Oosten een regime van angst en dood heerst en men laat het hier vrijelijk toe. Dat is voor mij niet te rijmen met elkaar. Israël vormt daar in feite de enige democratie. Ik vind het mooi dat christenen, moslims en joden daar naast elkaar kunnen wonen. Hoewel orthodoxe joden ook geweld gebruiken tegen Messiaanse gelovigen. Die gooien brandbommen. In feite zijn zij net zo intolerant als radicale moslims.”
Christenen in de PVV zeggen individuele moslims lief te hebben, mits die maar blijven waar ze zijn.
“Dat is wat kort door de bocht. Ik heb een hekel aan de Islam, maar niets tegen die mensen, zolang zij zich maar aan onze grondwet houden. Moslims die dat bestrijden, zijn hier niet welkom. Wij hebben het voorrecht hier in vrijheid te mogen leven, gelijkwaardigheid van man en vrouw, godsdienstvrijheid enzovoort. De bedreiging van die vrijheid moeten wij wel aanpakken. Radicale elementen in de Islam willen die kapot maken. De begrippen migratie en vluchtelingen worden door elkaar gehaald. Iedereen die reist en zich in een ander deel van de wereld vestigt, is een migrant. Nederlanders vestigden zich ook overal ter wereld. Vluchtelingen zijn mensen die voor gevaar wijken. Ik schat dat tien procent van de hedendaagse migrantenstroom uit echte vluchtelingen bestaat. De rest uit economische migranten, begrijpelijk, maar geen vluchtelingen. In de stroom komen ook terroristen mee. Als politicus heb je de taak de grens te bewaken. Als radicale Islam het hier voor het zeggen krijgt, worden wij hier ook afgemaakt. Er komen nu ook mensen hierheen die zeggen om hun geloof in Christus te zijn gevlucht, wat betekent dat de overheid moet gaan bepalen wie een christen is. Ik heb meegemaakt dat mensen dat zogenaamd waren, naar de kerk gingen enzovoort. Maar zodra hun status er was, waren zij weer moslim. De ChristenUnie staat er bij en kijkt er naar. Daar schaam ik mij er voor. Anne van der Bijl zei ooit: De Islam is niet zo sterk, maar het christendom zo slap. Ik heb niks tegen échte vluchtelingen, primair geloofsgenoten die worden vervolgd. Maar daarnaast wil ik de gevaarlijke elementen hier weg houden.”
Beweging
Hij ziet intussen wel een beweging binnen de moslimwereld die het radicalisme en de vrouwonvriendelijkheid wil afzweren. “Vooral vrouwen zijn daarin actief. Die worden binnen de Islam al eeuwenlang onderdrukt en misbruikt, ze waren tweederangs. Nu zeggen sommigen: Ik wil dit niet meer, pik het niet langer. Dat is gevaarlijk voor ze en ik vind het heel dapper.”
Hoewel ervan overtuigd dat Christus de enige Weg tot behoud is, weet hij ook dat men in de politieke arena geen evangelist kan zijn. Toch speelt zijn geloof in de wijze waarop hij politiek wil bedrijven een hoofdrol. “Je moet in je politieke werk de scheiding van kerk en staat goed in de gaten houden. Ik ben niet op aarde om het koninkrijk Gods te vestigen, dat heeft Hij al gedaan. Maar ik wilde in de modder staan van de wereld waarvoor de Here Jezus kwam. Ik heb de goedheid van God geproefd en probeer dat in de politiek tot uiting te brengen. Je moet als politicus steeds die vertaalslag maken. Daar heeft Geert Wilders mij ook nooit in geremd. Hij zei tegen me: Je bent vrij in je geweten. Met hem persoonlijk heb ik ook altijd goed samengewerkt.”
Behalve de relatie met extreme partijen in andere landen, stuitte ook het standpunt over het homohuwelijk van de PVV, die daar vóór stemde, hem tegen de borst. “Het was voor mij geen breekpunt, maar ik ben wel voorstander van weigerambtenaren.”
Om doelen te bereiken zocht hij soms waar voor hem mogelijk de nuance. “Ik was er niet om aanstoot te geven en deed soms zaken met politieke tegenstanders. Zo werkt politiek nu eenmaal. Je woont eigenlijk in een glazen huis, maar als christen mag je daar een voorbeeld zijn. Ik heb volgens mij geen vijanden gemaakt.”
DENK: antidemocratisch
Voor de nieuwe partij DENK heeft hij geen goed woord over. Die is wat hem betreft uit op segregatie. “Ik vind het heel erg dat zij haat en tweedracht zaait. Daarvoor is geen plaats in het parlement. Denk is veel te antidemocratisch en gaat tegen alles in waar wij voor staan. Ik zeg dat niet gauw, want ik hanteer heel brede grenzen. Maar dit is een intolerante, fascistische partij.”
Hij ziet trouwens in heel de maatschappij zowel een radicalisering en individualisering. “Je ziet het bijvoorbeeld in Facebook en dergelijke. Die sociale media en digitalisering hebben voor- en nadelen. Vroeger speelden kinderen op straat, nu zitten zij achter een schermpje. Er is geen fysiek contact meer. Daardoor neemt individualisering toe.”
Persoonlijke analyse over Brussel: “Ik heb daar in elk geval vijf jaar op een stoel gezeten die anders door een D66-er zou worden bezet.”
===========================================================================
Kleinkind van verzetsstrijder
Lucas Hartong werd in 1963 in Dordrecht geboren. Hij studeerde na het gymnasium journalistiek en theologie. Hij werkte voor diverse kranten, tijdschriften en websites. Dat doet hij nu weer trouwens. Ook vertaalt en schrijft hij boeken. Na korte tijd voor de afdeling Zuid-Holland voor de LPF en ook plaatselijk politiek actief te zijn geweest, werd hij in 2006 PVV-kandidaat voor de Tweede Kamer. Die haalde hij niet en in 2009 werd hij beleidsmedewerker voor de PVV-delegatie in het Europees Parlement (EP).
Hartong (getrouwd en vader van een zoon en een diergeneeskunde studerende dochter) werd in 2009 net niet gekozen voor de PVV in het EP, maar werd in juni 2010 toch Europarlementariër. Hij volgde toen Louis Bontes op, die naar de Tweede Kamer ging.
Toen Laurence Stassen wegens de beruchte ‘Minder Marokkanen’ uitspraak van Geert Wilders de PVV verliet, werd Lucas Hartong op 24 maart 2014 door de PVV aangewezen als delegatieleider in het Europees Parlement. Nog dezelfde dag meldde Hartong dat hij voor een nieuwe termijn niet meer verkiesbaar zou zijn. Dat hield verband met de samenwerking van Wilders met rechtse nationalistische partijen als Front National. Lucas Hartong is de kleinzoon van verzetsstrijder Jan Somer en behoort tot een evangelische gemeente.
