In juli 2014 waren er twee gevallen van Syrische kindbruiden onder de asielzoekers in Nederland, het aantal steeg drastisch naar 55 aanvragen van Syrische kindbruiden in 2015. De mannen zijn vaak tien tot twintig jaar ouder dan de minderjarige meisjes, waarbij de meeste huwelijken plaats vonden in Syrische vluchtelingenkampen in Jordanië, Libanon of Turkije.
Familie-eer
1 op de 5 meisjes in de Arabische wereld trouwt voor haar achttiende aldus GirlsnotBrides.org, een wereldwijd partnerschap van meer dan 550 civil society organisaties die strijden tegen het kindhuwelijk. De voornaamste reden voor het kindhuwelijk is armoede. Ouders met geldgebrek zien het als een middel om de bruidsschat alvast te kunnen innen. Een tweede reden is het ‘beschermen’ van het meisje, het kindhuwelijk is in dit geval bedoeld om de eer van het meisje en daarmee de eer van de familie veilig te stellen. De familie-eer in Midden-Oosterse samenlevingen wordt traditioneel verbonden aan de maagdelijkheid van de dochter in kwestie. Daarom laten ouders hun dochter jong trouwen om ervoor te zorgen dat ze als maagd het huwelijk ingaat. Vooral in oorlogssituaties is het risico op verkrachting erg hoog.
Aantal Syrische kindbruiden verdubbeld
De Syrische burgeroorlog versterkt de redenen voor ouders om hun dochters vroeg uit te huwelijken zoals blijkt uit de alarmerende stijging in het aantal kindbruiden onder de Syrische vluchtelingen in Jordanië. Terwijl voor de burgeroorlog in 2011 het percentage nog 13% bedroeg was dit in 2014 verdubbeld naar meer dan 30%, aldus rapportages van UNICEF in 2014.
Ook in Turkije is deze trend zichtbaar, de Duitse krant Augsburger Allgemeine meldt in een online-artikel van 7 maart 2016 dat Syrische vluchtelingenmeisjes in de Turkse grensstad Killis door de schrijnende armoede steeds vaker worden gedwongen te trouwen met Turkse mannen. Een deel van deze vluchtelingen komt in toenemende mate asiel aanvragen in Nederland, wat de stijging in kindbruiden in Nederland veroorzaakte.
Huwelijksdwang
Het feit dat er überhaupt kindbruiden in Nederland zijn is een gegeven dat niet veel Nederlanders zich realiseerden totdat afgelopen september RTV-Noord aan het licht bracht dat er onder de Syrische vluchtelingen die in Nederlandse asielcentra verblijven kindbruiden zijn. Vervolgens bleek dat hoewel de Nederlandse wetgeving huwelijken met meisjes onder de 18 jaar verbiedt, zij nog wel buitenlandse huwelijken met meisjes vanaf vijftien jaar erkende, mits ze in het land van de huwelijksvoltrekking voor de burgerlijke stand waren voltrokken. Daarmee erkende de Nederlandse overheid ook kindhuwelijken wat de nodige politieke vragen opriep. De mediaberichtgeving en de opgelaaide politieke discussie zorgden ervoor dat het wetsvoorstel tegen huwelijksdwang, dat al ter behandeling bij de Eerste Kamer lag, op 6 oktober 2015 versneld door de Eerste Kamer werd aangenomen. Op 5 december 2015 is de wet in werking getreden en erkent Nederland niet langer buitenlandse huwelijken met meisjes beneden de achttien jaar.
(Geen) oplossing
Met de nieuwe Nederlandse wetgeving is het probleem echter niet opgelost. De voedingsbodem voor kindhuwelijken is er nog steeds: armoede en oorlog. Het is onrealistisch om wereldwijd armoede en oorlog ineens uit te bannen, maar het is nu al wel mogelijk om ouders te laten inzien dat een kindhuwelijk niet de oplossing is voor hun armoedeprobleem of een manier om hun dochter te ‘beschermen’. Voorlichting is een van de belangrijkste middelen om kindhuwelijken tegen te gaan.
Arab Vision, een internationale christelijke organisatie die christelijke en sociaal-maatschappelijke TV-producties maakt voor en over de Arabische Wereld, is momenteel in de voorbereidingsfase van een productie over het kindhuwelijk in het Midden-Oosten. “De documentaire heeft als doel het bewustzijn te verhogen onder de inwoners van het Midden-Oosten dat het kindhuwelijk een kwalijke praktijk is. Het schaadt de belangen van het kind ernstig en tegelijkertijd biedt het geen oplossing voor armoede. Integendeel, het bestendigt armoede omdat het meisje in kwestie vaak van school wordt gehaald en daarmee de kans wordt ontnomen haar vaardigheden te ontwikkelen, vaardigheden die juist haar familie uit de armoede kunnen tillen”, aldus de organisatie.
Arab Vision is opgericht in 1997 en is een gemeenschap van christenen in de Arabische wereld die zich toe leggen op evangelieverkondiging en het werken aan een rechtvaardige samenleving in overeenstemming met het evangelie. Hoofddoelen van de organisatie zijn het produceren en distribueren van christelijke televisieprogramma’s via (satelliet) TV en internet.
