Door Marco van Putten
Allerlei vormen misdaad
Misdaad die in de Bijbel is beschreven heeft niet dezelfde boodschap als de tegenwoordig misdaadverhalen. Zelfs de misdaad is soms wat anders, maar niet minder brutaal. Smelik behandelt in dit boekje zeven soorten van misdaad, zoals moord, diefstal, valse verklaringen en wat er van jaloezie komt (Ex 20:13-17). Smelik besteedt de meeste aandacht aan seksueel geweld, oplichting en valse rechtsgang. Hij leidt elke vorm van misdaad in, geeft Bijbeluitleg en daarna volgt het Bijbelgedeelte (NBV). De meeste voorbeelden komen uit het Oude Testament (20), maar verhoudingsgewijs ook veel uit het Nieuwe (7). Sommige zijn bekend, maar andere veel minder. Hij laat de verschillen en overeenkomsten zien met huidige misdaadverhalen en misdaadbestrijding. Het boekje is in zakformaat uitgevoerd, zodat het makkelijk hanteerbaar is.
Gods standpunt en overeenkomsten
Waar het in de Bijbel om zou gaan is om via de opgenomen misdaadverhalen te laten zien hoe God of in elk gevallen de vrome gelovigen ermee omgaan. De boodschap is dat God de tegenstrever van de misdadiger is die Hij vroeg of laat zal bestraffen. God kent niet alleen elke boze daad, maar ook het binnenste van de misdadiger. Bijbelse misdaad verhalen zijn meestal kort, krachtig en afgerond. Daarom spreken ze zo aan. Tegenwoordige misdaadverhalen zijn juist vaak langdradig, fantasierijk en hebben soms een open einde.
Smelik laat zien dat de Bijbelverhalen niet ver van de werkelijkheid staan. Zo bespreekt hij vormen van misdaadbestrijding, zoals detectivewerk, sporenonderzoek en ondervragingstechnieken uit de Bijbel, die tegenwoordig ook worden toegepast.
Evaluatie
Dit vlot lezende boekje heeft een aantal opmerkelijkheden. Ten eerste, de titel suggereert dat er vanaf het begin van de mens al misdaad was. Dat is natuurlijk onwaar, maar het richt wel de aandacht erop dat God de mens van het begin verantwoordelijk maakt voor diens daden en dus misdaad op de loer ligt. Ten tweede, het is de vraag waarom misdaad een apart boekje verdient. Zeker als het ook nog eens op initiatief van het Nederlands Bijbelgenootschap wordt uitgegeven. Daarmee lijkt misdaad in de Bijbel een hoofdonderwerp. Dat is natuurlijk niet zo. Gods woord is juist bedoeld om dit te bestrijden, in te kaderenen en te bestraffen. God zal het uiteindelijk uitroeien. Smelik laat zien dat de Bijbel realistisch is; de mensenwereld is vooral misdadig en heeft er interesse voor. Smeliks Bijbeluitleg is echter soms bedenkelijk. Het is jammer dat een register ontbreekt. Zelfs van aangehaalde Bijbelteksten. Toch is dit boekje een aanrader.
Smelik, K.A.D., In het begin was er moord. De spannendste misdaadverhalen uit de Bijbel. 2018, Nederlands Bijbelgenootschap, Haarlem, 151 pagina’s, € 9,95, ISBN 9789089121158.
