Door Marco van Putten
Klik hier om deze dvd te bestellen!
Wie en wat over Luther
De film toont Luthers persoonlijk leven en geloofsstrijd van jongsaf tot zijn dood. Dit wordt geanalyseerd en becommentarieerd door allerlei geleerden, schrijvers en geestelijken. Uitvoerig en in de diepte wordt getoond wie Luther was en wat hem ertoe aanzette om kritiek te hebben op de toentertijd machtige Rooms-katholieke kerk.
Nadruk op theologie
Luther had van aanvang alleen theologische kritiek op de Rooms-katholieke kerk en wilde dat met diens geleerden bediscussiëren om zo die kerk te verbeteren. Maar de ‘geest van de tijd’ in Europa was gericht op revolutionaire verandering. Luthers pleidooi voor kerkhervorming sloeg de spijker van die ‘geest van de tijd’ op de kop. Met zijn bekende 95 stellingen, vrijwel onbegrijpelijk voor het volk, kwam, door de pas uitgevonden boekdrukkunst, die verandering snel in beweging. Hij zou er de eerste mediaster door zijn geworden. Luthers kernboodschap was iedereen duidelijk. De aflaat, die de Roomse kerk toen leerde, was vals en dit was bewijs van de corruptie van die kerk. Ook zijn belangrijkste ‘ontdekking’ van het behoud door geloof alleen (Sola fide) werd door de meeste mensen als goed nieuws gezien. Hoewel veel minder mensen vragen stelden over de twijfelachtige onderbouwing van zijn theologische theorieën. In de documentaire wordt dieper ingegaan op Luthers theologische kritiek en zijn ‘ontdekkingen’.
Uitwassen
Deze film verhult niet dat er, nadat Luther succesvol werd in zijn reformatie van het katholicisme, een persoonlijkheidsverering ontstond. De mensen die zijn nieuwe leer gingen aanhangen noemden zich ‘Lutheranen’ en hingen portretten van Luther in hun huizen en kerken. Luther heeft dat aanvankelijk bestreden op Bijbelse gronden (1 Kor 3:4). Hij wilde dat de gelovigen zich ‘christenen’ zouden noemen. Zijn verzet ertegen werd echter niet gehoord. Uiteindelijk legde hij zich erbij neer en zo ontstond de Lutherse kerk.
Evaluatie
Deze professionele, interessante film zou een zo getrouw mogelijk beeld geven van het leven en nalatenschap van Luther. In ruim 1,5 uur is dat geen eenvoudige opgave. Toch komen veel belangrijke punten aan bod. Luthers ‘duistere’ kanten, zoals zijn antisemitisme, blijven echter onbesproken. De film schetst een Luther die zijn theologische ‘ontdekkingen’ grotendeels alleen deed en uitwerkte. Daarom wordt de conclusie getrokken dat de man een genie was. De meeste commentatoren op deze Dvd zijn echter van Lutheranen. In werkelijkheid werd Luther omringd door grote andere theologen, zoals Melachthon. Desondanks was zijn doordenking niet helemaal solide. Dat blijkt bijvoorbeeld uit zijn onbegrijpelijke blijvende binding aan het Rooms-katholicisme. De film toont Luther te mooi en nogal overtrokken. Toch zeker een aanrader.
A return to Grace
Luthers leven en nalatenschap
2017, Boettcher+Trinklein Television Inc., distri: Transvision.org
c.105 min.
€ 8,22
ISBN: 8718868359001
