Door Marco van Putten
Moeilijkheid van verouderen
Welvaart heeft een keerzijde. Mensen haten lijden en negeren de dood. Ook is er steeds minder tijd en geduld voor chronisch zieken en gehandicapten. De hoofdaandacht gaat uit naar een leven van glamour en succes zonder pijn en lijden. Dit maakt dat mensen die gezegend zijn met een lang leven, maar het verouderingsproces ondergaan, met twee zaken worden geconfronteerd. Met hun eigen feitelijke gebreken, maar ook met het gemeden en afhankelijk worden. Daardoor raakt een groeiend aantal mensen, vooral ouderen, vereenzaamt, teleurgesteld en depressief. Hoe daarmee om te gaan heeft geen aandacht in de media en staat niet in een handboek.
Oude mensen kunnen te maken krijgen met allerlei verouderingsproblemen, zoals slechter kunnen horen of zien, minder snel kunnen reageren of nieuwe dingen aanleren. Komen ze in een ziekenhuis terecht dan worden vaak ook nog andere problemen ontdekt. Als ze geluk hebben kunnen ze na enige tijd weer naar huis. Maar sommige ouderen moeten soms meteen door naar een opvanghuis. Dan verliezen ze ook hun vertrouwde omgeving.
De mooie dood
Tegenwoordig kan gekozen worden voor een mooie dood (Grieks euthanasie). Dat is zelfs wettelijk geregeld. Maar rechtlijnige gelovigen verwerpen dat. Zij verwachten een ‘mooi’ leven na de dood, op voorwaarde dat het leven ervoor naar Gods wil wordt afgesloten. Dat geeft een spanningsveld. Vooral, omdat tegenwoordig steeds minder ruimte bestaat voor zulke christenen.
Boek
In dit boek worden in dertien hoofdstukken allerlei ethische onderwerpen die te maken hebben met het ondergaan van lijden en aanstaand sterven besproken. De auteurs vinden dat van belang omdat de medische kennis is toegenomen, maar het christelijke geloof afneemt. Het boek wil antwoorden geven aan de moderne mens vanuit de Bijbel. Een alternatieve weg wordt gewezen. Er is veel aandacht voor stervensbegeleiding (palliatieve zorg). De meeste aandacht gaat uit naar de maakbaarheidswaan van de zorg en euthanasie. Er wordt gekeken naar lessen uit de geschiedenis (vooral de (Nadere) Reformatie) en de rol van de kerk.
Evaluatie
Er worden veel belangrijke medisch-ethische onderwerpen en voorbeelden rond levensmoeheid of sterven behandeld. Ze geven een update van de huidige toestand. De hoofdstukken lezen vlot. Kennis hierover is van belang, omdat een groeiende beweging van (darwinistische) progressieven vinden dat de mens wel zelf beslist, maar de samenleving een vooringenomen positie moet innemen. Jammer is dat de auteurs daartegenover een middenorthodoxe, maatschappijconformerende boodschap stellen. Ook herhalen ze veel. Helaas ontbreken registers en een verklarende afkortingenlijst.
Belder, J. en A. A. Teeuw, Mijn leven voltooid? Artios-reeks. 2018, Groen, Heerenveen. 200 pagina’s, € 13,50, ISBN: 9789088971945.
