Door Marco van Putten
De 15de eeuw
Dit was een woelige tijd in Europa. Er waren nogal wat oorlogen, maar vooral op het vlak van godsdienst was van alles aan de hand. In die tijd begon ook de reformatie. De oorsprong van de onrust had vooral te maken met het ongepaste gedrag van de Rooms-katholieke kerk. Zo vervolgende ze Joden en andersgelovigen door hun Inquisitie (godsdienstige rechtbank). In die tijd groeit in noord-Spanje een jongeman op in het adellijk huis van Loyola.
Inigo
Ignatius werd op 24 december 1491 geboren in Baskenland (noord-Spanje). De film begint in het kasteel van de Loyola’s in 1496. De jonge Ignatius, die ‘Inigo’ wordt genoemd, staat op het punt zijn komst naar het hof te beginnen. Maar dat wordt uitgesteld. Dan verspringt de tijd naar Pamplona (Navarra) in 1521. Ignatius was inmiddels kapitein voor de hertog van Najera. Hij schreef toen regels voor een ridder. Een ridder zou drie richtpunten hebben; een God om in te geloven, een koning om te dienen en een vrouwe om te beschermen tegen elk kwaad. Alleen het laatste ontbrak nog. Hij leefde toen een wild leven en verdeed zijn vrije tijd met hoeren. Dan ontmoet hij eindelijk een vrouwe. De jonge adellijke vrouw genaamd Catalina. Ondertussen staan de Fransen op het punt om Navarra in te nemen, maar Ignatius vermoed dat ze daarna naar Castilië (het gebied zuidwestelijk van Navarra) zullen doorstoten. Als de fransen Najera aanvallen raakt hij gewond aan zijn been. Hij wordt kreupel en kan dat amper verwerken.
Geestelijke worstelingen
Op zijn ziekbed leert hij katholieke heiligenlevens kennen. Dat inspireert hem om een pelgrimridder te worden. Hij verlaat in 1522 het familiekasteel. In Montserrat (Catalonië) wijdt hij zich om als pelgrim te gaan leven. Hij blijft 10 maanden in Manresa (Catalonië) als bedelaar voor zieken- en armenzorg. Na die tijd was hij diep veranderd. Hij stelde opnieuw regels op, alleen toen voor de pelgrim(ridder). In Salamanca (Castilië en León) verricht hij met metgezellen liefdadigheid en geeft onderwijs (1527). Dan daagt de Inquisitie hem. Hij zou geen bevoegdheid hebben om geloofsonderwijs te geven en de leer van de ketterse Illuminati aanhangen. Er dreigt hem de brandstapel. Zal het goed komen…?
Evaluatie
Dit is een interessante, professionele film over de oprichter van de Rooms-katholieke Jezuïetenorde (rond 1540) die zich fel zal richten tegen de protestanten en andersdenkenden. Jammer is alleen dat de producenten (onder toezicht van Jezuïeten) ervoor hebben gekozen veel aandacht te besteden aan zijn losbandige voorgeschiedenis en zijn Inquisitie rechtszaak in Salamanca. De film eindigt voordat zijn kerkelijk werk begint. Ook wordt niets getoond over zijn pelgrimsreis naar Jeruzalem. De huidige Paus Franciscus I is de eerste Jezuïet in dat ambt.
Ignatius van Loyola. 2018, Neema Media B.V., Hilversum, c.120 min., € 14,99, ISBN: 9789492925046.
