Nieuwe visie op de kruisdood van de Here Jezus

0
259
De betekenis van de marteldood van de Here Jezus lijkt bekend. Maar het wordt afhankelijk van kerkelijke tradities en dogma’s verschillend uitgelegd. Tom Wright, oud-bisschop van de Anglicaanse kerk, heeft een boek geschreven waarin hij als nieuwtestamenticus (hoogleraar) erop wijst dat de meeste christenen eerder een verkeerd dan een Bijbels begrip ervan hebben. In zijn boek ‘Goede Vrijdag’ werkt hij dat uit. Hoe heeft hij dat gedaan?

Door Marco van Putten

Boekopbouw
In vijftien hoofdstukken, ingedeeld in vier delen, werkt Wright zijn visie op de kruisdood uit. Deel een is een uitgebreide inleiding, deel twee gaat over de periode voor de Here Jezus, deel drie (het langste) belicht het Nieuwe Testament en diepgaand Paulus’ visie op het kruis en het laatste deel gaat over het heden; zending en de kerk. Het boek sluit af met een dankwoord, een heel korte lijst eindnoten en een register van Bijbelplaatsen.

Radicaal nieuwe kijk op het kruiswerk
Centrale vraag is wat de oorspronkelijke betekenis van de kruisdood van de Here Jezus was. Volgens Wright staat in de Bijbel dat het de belangrijkste herstelhandeling ooit was. Christus zou alle machten hebben overwonnen; een nieuwe, betere Pésach/Uittocht. Gods nieuwe Schepping, waarin afgoderij niet meer bestaat, zou ermee zijn begonnen. Gelovigen kregen daardoor de Beelddragersroeping en werden ware, vrije mensen; een koninklijk priesterschap. De verlossing van de zonde (centraal in Paasfeest Protestantse kerken) en de opstanding (centraal in Paasfeest Oosterse kerken) waren slechts gevolgen ervan. Wright veroordeelt allerlei dogma’s die alleen elementen van het kruis uitwerken en daardoor het revolutionaire ervan temperen. Sommigen zouden zelfs heidens zijn, zoals de on-Bijbelse, Platonische gedachte dat het doel van het geloof is om naar de hemel te gaan en de leer van de genoegdoening van een boze God door het offer van ‘onze lieve Heer’. Volgens Wright moet God juist op aarde geëerd worden en zou de Here Jezus niet Gods straf hebben gedragen op het kruis, maar Gods vergeving hebben bemiddeld.

Evaluatie
Dit boek is toegankelijk en inspirerend (vooral deel 4) met een holistische visie op de kruisdood, maar het heeft veel herhalingen en is niet altijd duidelijk. Opvallend is de geringe aandacht voor de Heilige Geest en dat eindtijd getemperd wordt door aan te zetten tot revolutie tegen de ‘machten’; activistisch christen-zijn (antropocentrisme). Wright is dus optimistischer (over de mens(heid)) dan de Bijbel. Hij leert Vervangingstheorie (kerk is het nieuwe Israël), ondanks dat hij stelt een messiaans christendom (verbonden met de Joodse wortels) te leren. Heel trendy, maar feitelijk houdt hij het Grieks/Romeins (dus heidens) katholicisme (christocentrisme) overeind. Ook zou Israëls ballingschap door het kruis beëindigd zijn, terwijl Israël juist erdoor verstrooid is. Opmerkelijk is dat hij het centraal stellen van Gods geboden als remedie voor zonden verwerpt! De ‘wet’ zou zijn vervallen. Vergeving zou de remedie zijn. Een register en een boekenlijst hadden niet mogen ontbreken. Een aanrader.

Wright, N.T., Goede Vrijdag. De dag dat de revolutie begon.
2018, Van Wijnen, Franeker
416 pagina’s
€ 24,95
ISBN: 9789051945478