‘Dankbaar onderweg’. Is dit het zoveelste commentaar op de Catechismus? Daar lijkt het niet op: enerzijds is het een dagboek, om in een heel jaar de vragen en antwoorden te doorlopen. Anderzijds is dit boek geschreven door Willem J. Ouweneel, niet echt iemand van gereformeerde snit. Wat beweegt deze evangelische theoloog een dagboek te schrijven over een gereformeerd document?
DOOR KLAAS KUYPER
Zelf ben ik geboren en getogen in een behoudende kerk en dat betekent dat de Heidelbergse Catechismus er wel aardig inzit. Die moest ik uit mijn hoofd leren op catechisatie en elke zondag werd er nog eens uit gepreekt in de middagdienst. Nu ik zag dat er een boek over de catechismus was verschenen, was mijn eerste reactie dat ik hem niet zou gaan lezen, die catechismus ken ik ondertussen wel… Toch maakte het mij nieuwsgierig, want wat zou een evangelische theoloog erover te zeggen hebben? Waarom zou Ouweneel hier een boek over schrijven? Ik ging eens bij hem langs om hem dat te vragen.
Op mijn vraag waarom hij dit ‘Dankbaar onderweg’ heeft geschreven, vertelt Ouweneel over lezingen die hij geeft voor een groep christenen uit diverse kerken. Op zoek naar een nieuw thema werd de Heidelbergse Catechismus geopperd. En waarom ook niet? De reacties waren heel divers, van mensen zoals ik, die hem uit hun hoofd kennen en niet zitten te wachten op nog meer Heidelbergse Catechismus, tot mensen die geen idee hebben wat dat voor document is. In 26 avonden gaat Ouweneel door dit belijdenisgeschrift heen en deze lezingen verschijnen vervolgens ook op YouTube, waar nog eens vele mensen er naar kijken. “Zo ook mijn uitgever uit Canada”, vertelt Ouweneel, “en die wilde er graag een boek over uitgeven. Maar dan geen boek waar er al zoveel van zijn, maar een dagboek. En zo heb ik het dagboek in het Engels geschreven en tegelijk ben ik ook de Nederlandse editie gaan schrijven.”
Alpha-cursus
Ouweneel hoopt dat ‘Dankbaar onderweg’ door zowel evangelische als gereformeerde christenen gelezen gaat worden. “Ik hoop dat de laatste groep het gaat lezen omdat ze benieuwd zijn hoe een evangelisch theoloog zoals ik de Heidelbergse Catechismus leest en dat de evangelischen het gaan lezen om dit belijdenisgeschrift beter te leren kennen. Het is namelijk een document van enorme betekenis, waar miljoenen christenen mee zijn opgegroeid. Op eenvoudige manier behandelt de catechismus diverse Bijbelse thema’s. Eigenlijk is het een Alpha-cursus voor gereformeerden.”
Lastige thema’s
Maar kan een evangelisch christen zich vinden in zo’n gereformeerd document? Ouweneel geeft aan dat er best lastige thema’s bij zitten voor iemand met een evangelische achtergrond als hij. “Denk maar aan een thema als de doop, om maar eens wat te noemen. Die behandel ik dan ook uit verschillende gereformeerde visies: natuurlijk vanuit de kinderdoop, maar ook vanuit de hoek van de gereformeerde geloofsdopers (baptisten) zoals Spurgeon er een van was, maar zoals er ook vandaag velen zijn. Ook ontbreken er actuele thema’s, bijvoorbeeld over de Heilige Geest en Israël. Als ik dit boek 30 jaar geleden geschreven zou hebben, dan zou ik veel kritischer geweest zijn en veel meer de verschillen hebben benadrukt. Nu kan ik me in hoofdlijnen er prima in vinden, maar hier en daar heb ik wat kritische kanttekeningen. Nu ik de Heidelbergse Catechismus beter heb leren kennen, heb ik ook best wat vooroordelen op moeten ruimen en sta ik er nu veel positiever tegenover. Kortom: ik heb er ook weer van geleerd en beveel iedereen aan om het dagboek te lezen om de Heidelbergse Catechismus beter, of anders te leren kennen.”