Kun je het je voorstellen dat de helft van alle officieren van het Nederlandse leger Russisch zijn, geen of weinig Nederlands spreken en hun familie in Rusland hebben? En als die officieren dan geen ander doel hebben dan om Nederland onder Russisch gezag te brengen?
Zo hebben het Congolese leger en de groepen van zogenaamde opstandelingen hetzelfde doel: Verjagen van de oorspronkelijke Congolese bevolking uit Oost-Congo, behalve dan stammen die aan de Rwandezen verwant zijn. Want geheel de provincies Noord- en Zuid-Kivu, een deel van Katanga, een deel van Maniema en een deel van de Oost-provincie worden geclaimd door Rwanda en Oeganda.
Opstandelingen? Ze hebben prachtige namen. Verenigd Front voor de Democratie etc. Enkele jaren geleden was er in Sun City in Zuid-Afrika een conferentie onder leiding van de V.N., met als doel de opstandelingen met de regering te verzoenen. Vrijwel alle opstandelingen besloten de wapens neer te leggen en hun strijdgroepen op te heffen. Daar kregen ze een grote som geld voor. De dag daarna bestond het Verenigd Front voor de Democratie niet meer. Maar er was ‘toevallig’ wel een andere groep ontstaan, het Geünieerde Front voor de Democratie, met dezelfde strijders, dezelfde commandant, hetzelfde uniform en dezelfde wapens. Maar nu ook nog met een grote som geld in handen. En de taal die deze groepen spreken? Kinyarwanda, de taal van Rwanda, die in Kongo niet gesproken wordt. De nationaliteit van de opstandelingen (althans de meerderheid): Rwandees. Het zijn pionnen gestuurd door president Paul Kagame, die Rwanda langzamerhand in een Tutsi dictatuur heeft veranderd.
Elke strijdgroep heeft minstens één goud-, coltan—of diamantmijn in bezit. Nog nooit hebben de soldaten zoveel geld verdiend. Het ergste wat hen ooit kan overkomen, is dat het vrede zou worden. En zo gaan ze door met moorden en verkrachten, af en toe geholpen door het ‘reguliere’ Congolese leger. De zeer grote VN-troepenmacht doet weinig. Die mensen zijn in Congo om uit hun neus te peuteren.
Er is verzet tegen deze tragi-comedie gekomen vanuit lokale groepen Bantoes. Die hebben allerlei lokale en regionale strijdgroepen opgericht (meer dan 20) onder de naam Maï Maï. Geen lieverdjes. Ook zij verkrachten en moorden (volgens VN-rapporten). Sinds de helft van dit jaar hebben die verdeelde groepen zich onder een gemeenschappelijk commando verenigd. Ze hebben ook de beschikking gekregen over moderne wapens. Het moorden kan doorgaan. Houd je hart maar vast. Of gaat er toch iets anders gebeuren?
Belangrijke vertegenwoordigers van de Congolese diaspora, onder wie minstens één oud-presidentskandidaat, hebben de handen ineen geslagen. Ze zijn tot de slotsom gekomen dat ze ook niet met de politieke oppositie in Congo kunnen samenwerken. De overgrote meerderheid is met grof geld omgekocht door president Kabila en zijn geestverwanten. Tshisekedi heeft nog de beste papieren, maar sinds de dood van zijn vader (een befaamd man met schone handen) is er slechts verdeeldheid in zijn partij, de UDPS. Bovendien wil men af van erfelijke politieke functies. Dat werkt dictatuur en onrecht in de hand.
Deze groep heeft de handen ineen geslagen met de…. Maï Maï. Ze heeft haar geloofsbrieven afgegeven bij de EU en de VS. Ze heeft een nog geheim gehouden presidentskandidaat (presidentskandidaten en opposanten solliciteren naar de befaamde Congolese groeps-euthanasie: vergiftiging).
Moeten we deze ontwikkeling toejuichen? Betreuren? Vrezen? Wordt er een eind gemaakt aan meer dan 25 jaar ernstig bloedvergieten (5,5 miljoen doden!), of wordt nu heel Oost-Kongo een kerkhof? Moeten we Oost-Kongo omdopen in West-Rwanda? Gezien de massale verkoop van goud, diamant en coltan op de wereldmarkt door Rwanda (grondstoffen die nergens in Rwanda worden aangetroffen) lijkt de laatste naam niet anders dan de constatering van een feit.
Er staan serieuze zaken te gebeuren in Congo, nog net weer een graadje serieuzer dan tot hiertoe. Worden, samen met de VN militairen, de Rwandezen eindelijk het land uitgesmeten? Of hakt nu ieder de ander de kop af? Komt er democratie of nog meer chaos? Vrienden, een gebed voor Congo is zeker geen overbodige luxe.
Wel, dat was dan geen kattenpis. Opnieuw niet. Ik vertel je vaak dingen die je nergens anders kunt lezen. Ook dat is zending: Ogen en oren open houden.
Nog even iets leuks. Net kreeg ik het verzoek van een Bhutanese vluchteling, die gehervestigd is in de VS, om foto’s van de goeroe van de Kirati op te sturen, en informatie. Veel Bhutanezen volgen deze man na.
Een aantal van hen, nu woonachtig in de V.S., staat open voor het geloof, juist door mijn gesprekken met goeroe Atmananda. De kerk is super-internationaal – en mijn (ons!) werk ook.
Groet,
Vrede,
Bram Krol
