De organisatie Forum 18, opkomend voor religieuze rechten, zegt dat de niet-erkende Volksrepubliek Luhansk ook kerkleiders buiten het grondgebied verhinderde om hun geloofsgenoten te bezoeken. “Ambtenaren hebben toegang geweigerd tot de Grieks-katholieke bisschop, een Grieks-katholieke priester, de bisschop van de orthodoxe kerk van Oekraïne en vele protestantse leiders.”
Degenen die niet-goedgekeurde erediensten of andere openbare bijeenkomsten organiseren, krijgen volgens activisten hoge boete en korte gevangenisstraffen. De invloedrijke Russisch-orthodoxe kerk wordt beschouwd als de belangrijkste religie van pro-Russische separatisten.
Volgens Forum 18 straffen rechtbanken mensen die erediensten leiden die in strijd zijn met officiële verboden. “Van de zes bekende gevallen in 2019 – allemaal uit verschillende baptistenconferenties – hebben er twee een boete gekregen van elk gemiddeld een maandloon en één een taakstraf van 20 uur in de gemeenschap. De andere drie kregen geen straf.
De meest recente bekende boete was die van pastor Pyotr Tatarenko op 7 oktober.
Gemeenschappen zoals Jehovah’s Getuigen en Baptisten van de Raad van Kerken, die weigeren om registratie te vragen op principiële gronden, worden ook als ‘illegaal’ beschouwd.
Baptisten
Andere gemeenten, waaronder die van de Pinkster- en de Baptistenunie, zeggen dat ze elkaar niet kunnen ontmoeten voor aanbidding. “Onze kerken zijn leeg”, zegt een zegt een van de christenen. “Kerkleden ontmoeten elkaar in huizen, maar met niet meer dan vier mensen.
Volgens christenen herinnert de situatie in de separatistische delen van Oost-Oekraïne aan het tijdperk waarin Oekraïne deel uitmaakte van de Sovjet-Unie, toen christendom werd ontmoedigd door het communistische regime. Pro-Russische separatisten hebben in maart 2014 delen van de regio Luhansk in Oost-Oekraïne in beslag genomen en de Volksrepubliek Luhansk uitgeroepen. Door Rusland gesteunde rebellen namen in april 2014 ook delen van de Donetsk-regio in het oosten van Oekraïne in en noemden die al gauw de Volksrepubliek Donetsk.
Zware gevechten volgden tussen Oekraïense regeringstroepen en pro-Russische separatisten. Het voortdurende conflict heeft volgens bronnen van de Verenigde Naties meer dan 13.000 mensen gedood.
Lokale autoriteiten hebben naar verluidt hun religieuze maatregelen verdedigd door te zeggen dat geloofsgemeenschappen zonder registratie illegaal zijn sinds besluiten vorig jaar door regionale wetgevers. Maar Baptisten Unie-gemeenten, die zich vóór de deadline hebben aangemeld, zeggen dat ze allemaal door autoriteiten zijn afgewezen.
Tot de Pro-Russische separatisten behorende officieren van justitie startten ook een ‘extremisme-onderzoek’ tegen een priester in Luhansk van de Orthodoxe Kerk van Oekraïne. “Ambtenaren hebben vervolging ingesteld tegen ten minste zes lokale religieuze leiders voor het leiden van bijeenkomsten voor aanbidding zonder toestemming’, zegt Forum 18.