Turkije blijft zonder opgaaf van redenen buitenlandse christenen het land uitzetten. Begin juni kreeg Joy Anna Crow Subasigüller, getrouwd met een Turkse predikant in Ankara en moeder van drie kinderen, te horen dat zij terug moet naar de Verenigde Staten.
In de afgelopen anderhalf jaar zijn al circa vijftig protestantse werkers door Turkije het land uitgezet. Zij krijgen geen visum of verblijfsvergunning meer van de Turkse migratiedienst, melden Deutsche Welle (DW) en World Watch Monitor. Het echtpaar Subasigüller is tegen de uitwijzing in beroep gegaan.
De Amerikaanse vrouw is in 2013 getrouwd met de protestantse voorganger Lütfü Subasigüller uit Ankara. Hun drie kinderen zijn, net als hun vader, Turks staatsburger. Geheel onverwacht liet de Turkse migratiedienst op 5 juni weten dat de moeder zich op uitzetting moest voorbereiden, zonder een duidelijke reden op te geven.
“Deze beslissing maakt me erg verdrietig – ik houd van Turkije en het Turkse volk”, vertelde Joy Subasigüller aan DW. “’Ik woon hier al tien jaar, het waren de beste jaren van mijn leven.” Het echtpaar bestrijdt dat Joy een veiligheidsdreiging zou kunnen vormen voor de staat Turkije, wat de reden lijkt te zijn voor haar deportatie. Ze is een thuisblijvende moeder met drie kinderen, van wie de jongste nog borstvoeding krijgt.
Turkije is sinds de mislukte staatsgreep in 2016 tegen president Recep Tayyip Erdogan bezig met het uitzetten van christelijke zendingswerkers. Dat leidde in 2018 tot een diplomatieke crisis met de Verenigde Staten, door de gevangenhouding van Andrew Brunson, een Amerikaanse voorganger die al twintig jaar in Turkije werkt, maar van spionage werd beschuldigd. Na zijn vrijlating in 2019 moest Brunson het land verlaten en voerde Turkije de druk op buitenlandse zendelingen op.
Zo mocht de Canadese zendeling David Byle niet meer terugkeren naar Istanbul; hij woont nu met zijn gezin in Duitsland. In september 2019 kreeg de 58-jarige Hans-Jurgen Louven geen verlenging van zijn verblijfsvergunning. Hoewel hij al twintig jaar in Turkije woonde, moest Louven het land binnen tien dagen verlaten. Op 24 juni stond de Amerikaanse dominee Zach Balon op het punt met zijn gezin vanaf de luchthaven van Istanbul te vliegen, toen hem werd verteld dat hij Turkije niet meer zou mogen binnenkomen. Balon besloot niet te reizen en ging in beroep tegen de beslissing.
De Vereniging van Protestantse Kerken zei in haar rapport over 2018 dat de publieke haatdragende taal tegen de kleine christelijke gemeenschap in Turkije is toegenomen sinds de zaak van Brunson. “Er was een korte onderbreking als gevolg van de COVID-19-virusuitbraak, maar de uitzettingen zijn nu opnieuw begonnen”, zegt Timur Topuz, voorzitter van de Istanbul Protestant Church Foundation, in een interview met de Turkse nieuwssite Bianet.
“We worden geconfronteerd met een systematische druk op protestantse kerken”, stelt Topuz. Volgens de Turkse wet is het de christelijke gemeenschap – net als bij andere religieuze gemeenschappen – niet toegestaan om hun eigen religieuze leiders binnen het onderwijssysteem op te leiden. Zij zijn aangewezen op buitenlandse stagiairs en predikanten die Turkse kerken willen dienen. “Door te eisen dat voorgangers een voorlopige inreisvergunning moeten hebben, proberen de autoriteiten de kerken van voorgangers te beroven. “
Ondertussen is de kwestie aan de orde gesteld in het Turkse parlement, meldt DW. Oppositie-parlementslid Tuma Celik, van de linkse HDP, noemde de deportatiebevelen een schending van de godsdienstvrijheid in Turkije. Hij eiste opheldering over het aantal uitzettingen, over het aantal christelijke predikanten dat is verdreven en op grond waarvan.
In het islamitische Turkije (83 miljoen inwoners) wonen naar schatting 175.000 christenen. Het land staat op de 36e plaats op de Ranglijst Christenvervolging van Open Doors.
