Tijdens dit eerste Joodse wereldcongres werden praktische stappen gezet voor de stichting van een Joodse politieke staat in Sion, synoniem voor Jeruzalem en het historische land Israël.
De begrippen zionisme en zionistisch werden voor het eerst geïntroduceerd door de Oostenrijkse Jood Nathan Birnbaum aan het eind van de negentiende eeuw. Hij geloofde in een cultureel zionisme: de emancipatie van Joden in de landen in de diaspora. Vanwege deze visie was hij tegen mensen die de assimilatie van Joden in de diaspora nastreefden.
Het concept zionisme werd honderd jaar later weer opgepakt door Theodor Herzl en zijn medestanders. Zij interpreteerden het zionisme meer als een fysieke terugkeer van het Joodse volk naar het beloofde land. Voor hen was het dus ook verbonden aan een politiek programma. Het zionisme zou een oplossing moeten bieden voor het wijdverbreide antisemitisme en ‘het Joodse probleem’.
‘In Bazel heb ik de Joodse staat opgericht’, schreef Herzl in zijn dagboek (september 1897). Precies vijftig jaar later werd zijn droom werkelijkheid: de staat Israël werd opgericht. Het Hatikva (De Hoop), werd al tijdens het Eerste Zionistisch Wereldcongres uitgeroepen tot nationaal volkslied. De tekst van dit lied ‘…zolang onze hoop niet vervlogen is’, werd en wordt nog steeds gezien als de vervulling van de profetie in Ezechiël 37:11: ‘Onze botten zijn verdord, onze hoop is vervlogen.’
De vlag van Israël met de blauwe Davidster op een witte achtergrond tussen twee blauwe strepen stelt een taliet voor, een Joodse gebedssjaal. Het is dezelfde vlag die gehesen werd tijdens het Eerste Zionistische Wereldcongres.
Supporters van Herzl’s zionisme kwamen niet alleen uit Joodse, maar ook uit christelijke kringen. Veel Duitse, Engelse en Amerikaanse protestanten leefden in de verwachting dat de wederkomst van Jezus hand in hand zou gaan met de terugkeer van het Joodse volk naar het Bijbelse land Israël. Onder hen waren Isaac Newton, Lord Shaftesbury, Franz Delitzch, William Hechler en William Eugene Blackstone. Het is onmogelijk om de geschiedenis van de terugkeer van het Joodse volk te vertellen, zonder daarbij de vele niet-Joodse zionisten te vermelden.
Dit artikel is geplaatst ter gelegenheid van Aliyadag, die samenvalt met de dag waarop in de synagogen het verhaal van de roeping van Abram wordt gelezen: Gaat u uit uw land, uit uw familiekring en uit het huis van uw vader, naar het land dat Ik u wijzen zal. (Genesis 12:1). Het verscheen in zijn geheel in het juli/augustusnummer nummer van het Israel Today Magazine. Klik hier voor een abonnement.
Met toestemming overgenomen uit het maandblad Israel Today (www.israeltoday.nl)
