Steven Jaffe, lid van de Joodse Raad van Afgevaardigden in Groot-Brittannië, sprak hierover tot een overwegend christelijk publiek in een kerk in Sheffield. Hij zei dat de uittocht uit Egypte onmiddellijk werd gevolgd door de strijd met Amalek, hoewel dat geen reden had om Israël aan te vallen. Er was geen territoriaal geschil of een geschiedenis van conflicten. En zij vielen de zieken en ouderen aan – zij die het kwetsbaarst waren (Deuteronomium 25:17-18). ‘Het conflict met Amalek is nog niet voorbij,’ zei hij. Amalek ontkende God en zijn macht op dezelfde manier als nazi’s, en ook bij hen ontbrak elke barmhartigheid.
Hij herinnerde eraan dat aan de Britse voormalige opperrabbijn, Lord Sachs, eens werd gevraagd waar God was tijdens de Holocaust, waarop hij zou hebben geantwoord: ‘Waar was de mens?’
Mijn zorg is dat de toenemende invloed van het sterke atheïsme in Groot-Brittannië en Europa invloed zal hebben op de toekomst van het antisemitisme. De giftige opvatting dat God niet bestaat, leidt automatisch tot goddeloos gedrag en gedachten, zelfs onder degenen die eerder met de Bijbel zijn opgevoed. Het resultaat is dat zelfs sommigen die beweren te geloven, en die misschien wel op de preekstoel staan, de leugen beginnen te geloven die zo vaak door zoveel media wordt verkondigd.
Het is inderdaad frustrerend dat, even snel als we de verhalen over de verschrikkingen van de Holocaust bekend maken en beloven dat dit nooit weer zal gebeuren, de verachtelijke plaag van het antisemitisme in elke barst en spleet van een gebroken samenleving sluipt, terwijl de muren van een Joods-christelijke beschaving rondom ons neerstorten.
In de beschaafde westerse landen wordt de haat tegen Joden gewoonlijk niet openlijk uitgesproken, maar het neemt dikwijls de vorm aan van afkeer van Israël, zodat alleen al het noemen van de Joodse Staat genoeg is om de nekharen overeind te doen rijzen, niet alleen bij de politiek bewuste mensen op straat, maar ook van mensen met weinig Bijbelkennis in de kerkbanken.
Steven Jaffe zei dat deze afkeer niet in rationele termen kan worden verklaard. Maar ik geloof dat hij gelijk had toen hij het fenomeen in verband bracht met een maatschappij die God vaarwel heeft gezegd. Beloften dat dit nooit weer zal gebeuren, zijn (denk ik) niet genoeg. Zonder herstel van het geloof in de God van Israël kan er geen garantie zijn, dat er nooit weer een Holocaust zal plaatsvinden.
Zelfs terwijl ik dit schrijf, beroemt Iran zich op een nucleaire overeenkomst die ‘een historische mogelijkheid heeft gegeven om (…) bedreigingen door de zionistische entiteit tegemoet te treden’.
Het is goed om eraan te herinneren dat de Grootmoefti van Jeruzalem, Haj Amin al-Husseini, samenwerkte met Hitler, wat de basis heeft gelegd voor de hedendaagse jihad tegen Israël. En toch, hoe bizar, hebben de voormalige Iraanse president Machmoud Achmadinejad en de huidige Palestijnse leider Machmoud Abbas publiekelijk ontkend dat de Holocaust ooit (of in die omvang) heeft plaatsgevonden.
Toch is er ondanks deze donkere situatie genoeg bemoediging. Tijdens de bijeenkomst in Sheffield hoorde ik veel over de heldendaden van de zogenoemde ‘Rechtvaardigen uit de volken’, zoals Sir Nicholas Winton, die in 1938, 669 kinderen redde uit Tsjecho-Slowakije. Hele generaties mensen – bijna 7000 van de beste artsen, advocaten, leraren en uitvinders ter wereld – danken hun leven aan de inspanningen van één man, die Joodse kinderen hielp ontsnappen aan de nazi’s.
Steven Jaffe noemde de campagnes om Israël te boycotten onzin; immers een zesde van de geneesmiddelen die de Britse gezondheidszorg verstrekt, is geproduceerd of ontwikkeld in Israël.
Hoewel ik begrijp dat het voor veel Joden een probleem is, vooral met de Holocaust in het achterhoofd, is de sleutel vergeving.
Vorige week zond de Britse tv een opmerkelijke documentaire uit. ‘Het meisje dat de nazi’s vergaf’, vertelt het verhaal van de Hongaarse Jodin Eva Kor, nu 81, een voormalige gevangene van Auschwitz, die de 94-jarige Oskar Groenig heeft vergeven, de voormalige administrateur van het dodenkamp, die onlangs tot vier jaar gevangenisstraf werd veroordeeld voor zijn aandeel in de kwade praktijken van de nazi’s.
Op Eva en haar tweelingzus Miriam werd geëxperimenteerd door de beruchte arts Josef Mengele. Zij overleefden het kamp, maar Miriam overleed uiteindelijk in 1993 aan de gevolgen van de experimenten. Eva zei: ‘Het is tijd om te vergeven, maar niet om te vergeten (…) Ik geloof dat vergeving zoiets krachtigs is (…) en ik wil dat iedereen me helpt, om deze zaden van de vrede in de hele wereld te zaaien.’
Dit vraagt verbazingwekkende moed. Maar het is goed te beseffen dat Jezus, onze Messias, de eerste stap zette toen hij bad toen Hij in doodsangst stierf aan een kruis in Jeruzalem: ‘Vader, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen’ (Lucas 23: 34).
Met toestemming overgenomen uit het maandblad Israel Today (www.israeltoday.nl)