Door ds. Henk Schouten
In het Nieuwe Testament komen we als eerste Johannes de Doper tegen, direct gevolgd door de Heere Jezus. Hun boodschap luidde klip en klaar: ‘Bekeert u want het koninkrijk der hemelen is nabij gekomen.’ Wanneer deze beide personen zo duidelijk de manier van leven van Gods volk bekritiseren en tot bekering oproepen, dan is het lastig te verdedigen dat wij vandaag tot het Jodendom terug moeten keren. De Heere Jezus maakte steeds onderscheid tussen Bijbelse en menselijke inzettingen (Marcus 7:7 e.v.a.). En ook Petrus doet dat, zoals in 1 Petrus 1:18 waar hij schrijft over ‘de van de vaderen overgeleverde ijdele wandel’
Omdraaien
Hoe stonden de Joden uit die tijd tegenover de Heere Jezus en degenen die Hem volgden? In Lukas 4:28 lezen we dat de boosheid van ‘allen in de synagoge’ zo hoog opliep dat zij Jezus de synagoge uitdreven en wilden doden. In Johannes 9:34 lezen we dat Jezus de synagoge uit geworpen werd. In Johannes 12:42 lezen we dat mensen niet voor hun geloof in Jezus uit durven te komen, uit vrees de synagoge uitgeworpen te worden. In Johannes 16:2 voorzegt de Heer dat gelovigen de synagoge uitgeworpen zullen worden, waarvan we in Handelingen (zie o.a. 13:45; 14:2; 17:5) het bevestigend verslag vinden. Uiteindelijk werd Jezus verworpen tot een verschrikkelijk kruisdood toe. Het argument was ‘wij hebben een wet en volgens onze wet moet Hij sterven’ (Johannes 19:7). Petrus loog en vervloekte Jezus om zijn hachje te redden. Na de Pinksterdag wordt het niet anders. Petrus en Johannes worden gevangen genomen, Stefanus wordt gedood. Ziende dat het de Joden welgevallig was doodt Herodes Jakobus met het zwaard en wil op die weg verder, door Petrus gevangen te zetten. Als we de geschiedenis nog verder volgen, blijkt ook Paulus veel van de kant van zijn volksgenoten te hebben geleden. Voordat we de kerkgeschiedenis bekritiseren en voordat we terug willen keren tot de Joodse manier van leven en geloven is het goed ook bovenstaande te overwegen. Wil de Heere God dat die – door het toenmalige Judaïsme geïnspireerde levensovertuiging – ons geestelijk leven wordt?
Terughoudendheid
Moeten we terugkeren tot de wet van Mozes en de toegevoegde Joodse gebruiken? Wat zegt de Bijbel? Handelingen 15 is het hoofdstuk dat daarover voorlicht. In vers 10 lezen we: ‘waarom verzoekt u God door een juk op de hals van de discipelen te leggen dat onze vaderen en ook wij niet hebben kunnen dragen?’ Wanneer je dat leest moet er toch wel enige terughoudendheid zijn ten opzichte van het enthousiasme van velen die ons terug willen voeren naar de wet van Mozes, nog afgezien van de vele door de traditie toegevoegde ge- en verboden. Maar het volgende vers van Petrus is nog krasser: ‘wij (Joden) geloven door de genade van de Heere Jezus op de zelfde wijze zalig te worden als ook zij (heidenen)’. In gewoon Nederlands: wij (Joden) moeten niet terug naar onze menselijke overleveringen en gebruiken, maar evenals de heidenen tot geloof in Christus komen. Dat is niet terug naar de wet en tradities die zij niet eens konden volbrengen (zie vers 10, net hiervoor beschreven). Israëls geschiedenis met oordelen en ballingschappen is één groot bewijs daarvan: zo lukt het niet. Verwachten wij het beter te doen dan zij, wetende dat ‘de hartstochten van de zonden, door de wet geprikkeld worden’ (Romeinen 7:5)? Dit lijkt me een ijdele gedachte en een doodlopende weg, die de voorstanders van terugkeer naar de uitgangspunten van het toenmalige Judaïsme schijnbaar koesteren.
Hoe dan wel?
Door de genade van de Heere Jezus moet ieder zalig worden, zo staat in Handelingen 15: 11. Vervolgens doen Barnabas en Paulus uitvoerig verslag van de ‘grote tekenen en wonderen door God onder de heidenen gedaan (Handelingen 15:12), zo moet het! Niet het juk van de wet maar door de genade van de Heere Jezus kunnen we zalig worden.
Kerkgeschiedenis
Heeft de kerkgeschiedenis niet laten zien dat de kerk zich enorm misdragen heeft naar het volk van God? Dat is zeker waar en weerzinwekkend. Toch is dat niet het enige dat daarover gezegd moet worden. Er is een uiterlijke kerk met haar geschiedenis vol macht, machtsmisbruik en corruptie. Nergens is dat te verenigen met wat de Bijbel leert. Diezelfde onchristelijke macht, die zich in het centrum van de kerk had genesteld, heeft ook massa’s ware gelovigen vervolgd en gedood. Denk aan de Inquisitie, de Jezuïeten, enzovoorts. Hebben zij niet vreselijk gehandeld en gemoord? Die geschiedenis is niet de onze, en verdraagt nergens de Bijbelse toets. Wat ons blijft is de genade van onze Heer te verkondigen, eerst de Jood, en ook de Griek.