Acht gelijkenissen

0
332
Aren van Waarde schreef een boekje over acht gelijkenissen uit Mattheüs 13. Hij geeft aan dat rooms-katholieke, protestantse en evangelische uitleggers het wel eens zijn over de hoofdlijnen van de betekenis van deze gelijkenissen, maar dat er toch iets niet lijkt te kloppen in deze vormen van uitleg. Dit boekje is een poging om een antwoord te zoeken naar de juiste betekenis. In het slot van zijn boekje meldt de schrijver dat de gelijkenissen een ontnuchterende werking hebben, omdat zijn uitleg geliefde stokpaardjes omverwerpt. Wat heeft de auteur ons te zeggen?

Door Arjo Sonneveld
Klik hier om dit boek online te bestellen!

Algemeen
De schrijver, Aren van Waarde (geboren in 1955), is bioloog. Als zodanig is hij in het dagelijks leven onderzoeker, waarbij hij zich met name bezighoudt met de zogeheten PET-scan. Als lid van een gemeente in de PKN houdt hij zich bezig met het onderzoek van de Bijbel.

Inhoudelijk
In het voorwoord geeft de schrijver aan wat zijn uitgangspunten zijn: de uitleg van de Here Jezus is maatgevend, de beeldspraak in de gelijkenissen moet allereerst gezocht worden in het tekstverband, bij de uitleg dient gelet te worden op de structuur van een bijbelgedeelte, aan details dient aandacht gegeven te worden vanuit de kernboodschap van de gelijkenis. In het hoofdstuk daarna werkt de auteur deze uitgangspunten nader uit. Een punt dat nogal eens terugkeert is, dat hij meldt, dat de Here Jezus niet in gelijkenissen spreekt om Zijn boodschap voor mensenmenigten te verduidelijken, maar juist om te verhullen. Op grond hiervan stelt hij dat “de algemeen aanvaarde uitleg van de gelijkenissen waarschijnlijk onjuist is”. Soms noemt hij gebruikelijke verklaringen “niet onjuist, maar wel onvolledig”. Het slotwoord bevat eindconclusies in twee delen: een ontnuchterende boodschap en een bemoedigende boodschap.

Evaluatie
Aren van Waarde schrijft nogal globaal over “theologen die beweren”. Daarna schrijft hij, dat we deze opvatting van “de theologen” niet kunnen aanvaarden. Hij noemt ze – met aanhalingstekens – “experts”. Deze wijze van spreken over anderen roept vragen op. Allereerst de vraag: welke Bijbeluitleggers en theologen heeft de auteur hier voor ogen? Er zijn namelijk ook uitleggers van de Bijbel die soortgelijke lijnen trekken als de auteur van dit boekje. Als voorbeeld noem ik hier de uitleg die Van Waarde geeft aan de gelijkenis van de koopman van de kostbare parel (Mt. 13, 44-46). Hij noemt de Messias (de Heere Jezus) als deze koopman. De alom bekende Tim Keller trekt in zijn uitleg van deze gelijkenis exact dezelfde lijn. Uitleggers noemen overigens ook vaak de lijnen die de auteur kiest als dé uitleg, ook al kiezen ze zelf een andere positie. Past het de schrijver dan om op zo ’n badinerende toon over anderen te spreken? Wat zou de schrijver ervan vinden wanneer theologen zich op deze wijze over zijn vakgebied, werk en onderzoek zouden uitlaten? Alleen al vanuit zijn eigen dagelijks werk zou de schrijver voorzichtiger dienen te zijn. Op grond van Bijbelse waarden en normen geldt dit nog des te sterker.
De wijze waarop Aren van Waarde regelmatig positie kiest, roept de nodige vragen op. Intussen zet hij ons wel aan tot denken.

Aren van Waarde
Acht gelijkenissen over het Koninkrijk der hemelen
Everread Uitgevers, Wijk bij Duurstede 2017
95 pagina’s
ISBN 9789066943964
Prijs € 10